بررسي پديدهي نفرين منابع طبيعي در كشورهاي صادركننده ي نفت و تاثير حضور در اوپك بر رشد اقتصادي كشورهاي عضو آن

بررسي پديدهي نفرين منابع طبيعي در كشورهاي صادركننده ي نفت و تاثير حضور در اوپك بر رشد اقتصادي كشورهاي عضو آن

هدف اين مقاله، بررسي پديده ي نفرين منابع طبيعي يا همان رابطه ي معكوس وابستگي به منابع طبيعي و رشد اقتصادي در كشورهاي صادركننده ي نفت است. براي برآورد مدل از تكنيك داده هاي تابلويي نامتوازن، طي دوره ي زماني 1990 تا 2004 استفاده شده است. متغيرهاي توضيحي مورد استفاده در اين مدل شامل شاخص وفور منابع طبيعي، شاخص فساد مالي، سرمايه گذاري فيزيكي، رابطه ي مبادله و شاخص آموزش است. بر اساس برخي از نتايج اين تحقيق درآمدهاي نفتي به عنوان شاخصي براي وفور منابع، به تنهايي براي رشد اقتصادي مضر نيستند. يعني اثر مستقيم درآمدهاي نفتي بر رشد اقتصادي مثبت است. اما هنگامي كه متغيرهاي توضيحي ديگر مانند فساد، سرمايه گذاري فيزيكي، رابطه ي مبادله و آموزش را وارد مدل مي كنيم، به دليل اثر درآمدهاي نفتي بر اين متغيرها و سپس اثرگذاري غير مستقيم بر رشد اقتصادي، اثر كل درآمدهاي نفتي بر رشد اقتصادي، منفي برآورد مي شود. نتايج هم چنين نشان مي دهند كه افزايش سرمايه گذاري فيزيكي، رشد رابطه ي مبادله و گسترش آموزش تاثير مثبت و شاخص فساد مالي تاثير منفي بر رشد اقتصادي كشورهاي صادركننده ي نفت داشته است. در پايان مقاله نيز اثر حضور در اوپك بر رشد اقتصادي كشورهاي عضو آن بررسي شده كه نتايج نشان دهنده ي تاثير منفي اين حضور بر رشد اقتصادي اعضاي آن بوده است.

The The purpose of this article is to analyze the resource curse or the very inverse relation of dependence to natural resources and growth rate in oil exporting countries. To estimate the model, Unbalance Panel Data is used from 1990 to 2004. The explanatory variables in this model include natural resources abundance Index, corruption Index, physical investment, terms of trade, and Education Index. The results show that oil income, as an Index of resource abundance, is individually not harmful on economic growth, i.e. the direct effect of oil income is positive on economic growth. However, when other explanatory variables such as corruption, physical investment, terms of trade , and education are entering the model, the total effect of oil income on economic growth is estimated as negative because of the oil income effect on the variables and then on economic growth. The results, moreover, show that the physical investment increase, terms of trade growth, and education expansion has a positive effect, and corruption Index a negative one on economic growth of oil exporting countries. At the end of the article, the effect of being present in the OPEC on the membersʹ economic growth is analyzed that the results show the negative results of that on the economic growth of the members.