علل پيدايش باغ‌هاي تاريخي ايران

علل پيدايش باغ‌هاي تاريخي ايران

در سرزمين پهناور ايران باغ‌هايي وجود دارند كه از نقطه نظر هنر و معماري نمونه‌هاي با ارزشي تلقي شده و باعث ترويج هنر باغ سازي ايراني در ديگر سرزمين‌ها و به خصوص سرزمين‌هاي اسلامي شده‌اند. بسياري از كتب در خصوص باغ‌هاي رسمي ايران نوشته‌ها و توصيفاتي را به رشته تحرير درآورده‌اند. اما در لابه‌لاي كتب و مقالات ارايه شده كمتر به چرايي پديد آمدن اين باغ‌ها كه اغلب در اقليم گرم و خشك ايران به وجود آمده، توجه شده است. آيا تنها دليل ساخت اين باغ‌هاي زيبا، گريز از گرماي طاقت‌فرسا بوده و يا اينكه بايد به دنبال دلايل ديگري بود. سوال اصلي اين تحقيق علل ايجاد باغ‌هاي تاريخي ايران است. آيا باغ‌ها سمبل تفكر دوران خويشند؟ آيا دستور ايجاد باغ‌ها علل متفاوت دارد؟ سعي در دسته‌بندي علل پيدايش اين نمونه‌ها از طريق كنكاش در متون قديم و جديد ضمن پيدا نمودن نقاط كور موجوديت، گامي هرچند كوچك جهت شناخت سير تحول هنر باغ‌سازي اين خطه مي‌باشد. با مطالعه انجام شده بايسـتي اذعان نمود كه همواره روحيه سلاطـين و امرا در ايجـاد اين باغ‌ها به عنوان انديشه دوران تاثير بسزايي داشته است. اما در ميان مجموعه عوامل شكل‌دهنده باغ‌ها عللي همچون ثمره داشتن و ايجاد چشم‌اندازهاي زيبا را مي‌توان از علل عمومي و بعضاً مشترك در بسياري از باغ‌هاي تاريخي دانست. در حالي‌كه به تبع سلايق هر دوره بعضي مواقع دليل اصلي ايجاد باغ عاملي مذهبي، گاهي تفريحي و در بسياري مواقع علتي سياسي – حكومتي داشته است.

In the wide territory of Iran, there are gardens that are considered as valuable examples, from the point of view of art and architecture and popularized Iranian landscape design in other countries and especially in Islamic ones. Many books and papers were written about these gardens but not much talk about the reasons of appearance of the gardens that were mostly in hot and dry continents. Was the only purpose of design of these beautiful gardens, just a shelter from the heat? Are gardens, symbol of thoughts of their period? What were the reasons to build these masterpieces of landscape architecture? We can say that governor’s thoughts in different time periods strongly influenced every aspect of architecture, including garden design. Elements such as religion, recreation, government and politics were the main causes of these designs.