مقايسه‌ي توانايي استدلال اخلاقي پرستاران و دانشجويان پرستاري

تحولات دنياي كنوني در برگيرنده‌ي ويژگي‌هايي است كه نياز به رويكرد اخلاق در حرفه‌هاي مختلف را ضرورتي انكارناپذير كرده است. در دهه‌ي گذشته با تلاش‌ زياد سعي شد آمادگي‌ پرستاران براي شرايط جديد مراقبت بالا برود، اما طبق شواهد موجود در اكثر كشورهاي جهان، حتي پرستاران با مدارج تحصيلي عالي در مورد مباحث اخلاقي توانايي ابراز عقيده نداشته يا به نحوي كنار گذاشته مي شوند. مطالعات انجام شده در زمينه‌ي آموزش اخلاق نشان‌دهنده‌ي اين است كه هر چقدر مدت تحصيل افزايش مي‌يابد بر ميزان توانايي استدلال اخلاقي دانشجويان افزوده مي‌شود. اما با اين‌كه پرستاران باليني و دانشجويان پرستاري آموزش‌هاي تقريباً يكساني در زمينه‌ي موضوعات اخلاقي مي‌بينند، شواهد حاكي از آن است كه توانايي استدلال اخلاقي اين دو گروه با هم متفاوت است. بدين دليل و به منظور به‌دست آوردن ديدگاه روشن‌تري از وضعيت استدلال اخلاقي در جامعه‌ي مورد بررسي، اين مطالعه‌ي توصيفي - تحليلي با هدف مقايسه‌ي استدلال اخلاقي دانشجويان پرستاري و پرستاران در برخورد با معضلات اخلاقي انجام شد. اطلاعات اين پژوهش با استفاده از برگردان فارسي پرسشنامه‌ي آزمون معضلات اخلاقي پرستاري (Nursing Dilemma Test) كه در سال 1981 توسط Chrisham تهيه شده و شامل 6 سناريو است، جمع آوري گرديده است. با وجود اين‌كه روايي و پايايي متن زبان اصلي اين پرسشنامه مستند است، براي اطمينان از استفاده‌ي آن در زبان فارسي، اعتبار و اعتماد اين پرسشنامه مورد سنجش قرار گرفت. يافته‌ها نشان‌دهنده‌ي آن است كه ميانگين نمره‌ي استدلال اخلاقي دانشجويان از پرستاران بيش‌تر است و اين اختلاف از نظر آماري معني‌دار است (000/0 P=). در پرستاران با افزايش تجربه‌ي كاري ميزان استدلال اخلاقي افزايش يافته است r = 0.222) 017/0= P) تفاوت معني‌داري بين آشنايي قبلي با معضلات اخلاقي و استدلال اخلاقي در دو گروه وجود نداشت (478/0P=). با توجه به اين‌كه توان ناكافي پرستاران در استدلال اخلاقي به‌ويژه در هنگام مواجهه با معضلات اخلاقي مي تواند منجر به تصميم‌گيري نامناسب و ايجاد استرس در آن‌ها شود، بر اساس نتايج اين مطالعه، توصيه ‌هايي براي تقويت توانايي ‌هاي پرستاران در مواجهه با معضلات اخلاقي قابل ارايه است. با توجه به پايين بودن نمره‌ي استدلال اخلاقي پرستاران ضرورت يافتن راه‌هاي افزايش توانايي اين گروه تاكيد مي‌شود.