بررسي عوامل موثر بر صلاحيت‌ تسهيلگري كارشناسان ترويج كشاورزي

Investigating Factors Influencing the Facilitation Competency of Agricultural Extension Experts

تحقيق پيمايشي حاضر با هدف بررسي صلاحيت‌هاي تسهيلگري كارشناسان ترويج كشاورزي كشور انجام شده است. جامعه آماري اين تحقيق، شامل كليه كارگزاران ترويج كشاورزي كشور بوده و بر پايه فرمول كوكران حجم نمونه 232 نفر تعيين گرديد. نمونه‌ها بر اساس روش نمونه‌گيري چند مرحله‌اي انتخاب شدند و از يك پرسشنامه محقق‌ساخته براي گردآوري داده‌ها بهره گرفته شد. روايي محتوايي پرسشنامه از سوي گروهي از كارشناسان ترويج وزارت جهاد كشاورزي و اعضاي هيات علمي ترويج و آموزش كشاورزي دانشگاه تهران مورد تأييد قرار گرفت. ضريب آلفاي كرونباخ براي بخش‌هاي مختلف پرسشنامه (سه دسته صلاحيت‌هاي تسهيلگري از هر دو جنبه ميزان اهميت و برخورداري) بين 87/0 و 83/0 بدست آمد. داده‌هاي گردآوري‌شده از طريق نرم‌افزارSPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌هاي تحقيق حاكي از اين است كه ميزان صلاحيت تسهيلگري نزديك به 80 درصد پاسخگويان در حد متوسط و پايين است. ضرايب همبستگي محاسبه شده، رابطه مثبت و معني‌داري بين "برخورداري از صلاحيت تسهيلگري" و سابقه خدمت، همكاري در طرح‌هاي تحقيقي - ترويجي، بازديدهاي ميداني، عضويت پاسخگويان در تعاوني‌ها، گذراندن دوره آموزشي در زمينه تسيهلگري، شركت در گردهمايي‌هاي ترويجي و تجربه در زمينه برگزاري كلاس آموزشي را نشان داده است. مقايسه ميانگين‌ها با استفاده از آزمون t نشان داده است كه تفاوت معني‌داري بين ميزان صلاحيت تسهيلگري پاسخگويان برحسب رشته تحصيلي، بومي و غيربومي بودن، گذراندن دوره‌هاي آموزشي در زمينه تسهيلگري، تجربه فعاليت به عنوان تسهيلگر وجود دارد. با توجه به آزمون تحليل واريانس يك‌سويه (F)، تفاوت معني‌داري بين صلاحيت تسهيلگري پاسخگويان بر اساس واحد محل خدمت و برحسب سطح تحصيلات (در سطح معني‌داري يك درصد) وجود دارد.

This survey research was conducted to investigate the professional facilitation competencies of agricultural extension experts .The statistical population of the study consisted of all extension practitioners working in different provincial extension departments of the Ministry of Jihad-e-Agriculture. Using Cochranʹs formula, 232 extension practitioners were selected as sample using multi-phase method. Content validity of the questionnaire was confirmed by a panel of extension experts of ministry of Jihad-e- Agriculture and agricultural extension and education faculty members of the University of Tehran. Calculated Coronbach Alpha coefficient as an indication of the questionnaireʹs reliability for the main parts of questionnaire (three categories of facilitation competencies in terms of both importance and current status) stood in range of 0.83 - 0.87. The data was analyzed through SPSS software. The findings revealed that the extent of competencies of facilitation of most of the respondents (80%) was from medium to relatively low. Calculated correlation coefficients indicated that there was a significant positive correlation observed between on agricultural extension expertʹs competencies of facilitation and job record, collaboration in research-extension projects, field visits, membership in cooperatives, taking courses in facilitation field, participation in extension forums, record of being extension educator, as well as experience as facilitator. The results of a comparison with T-test indicated that there was a significant difference observed between competencies of facilitation of respondents as based field major, being a native extension agent, having taken course in facilitation field, experience as facilitator.