تحليل اقتصادي منافع زيست‎محيطي برنامه‎هاي مديريت تلفيقي آفات(مطالعه موردي مزارع استان خوزستان)

Economic Analysis of Environemental Benefits of Integrated Pest Management (Case Study, Khuzestan Province Farms)

چالش¬هاي زيست‎محيطي ناشي از مصرف سموم، اهميت توسعه و اجراي برنامه¬هاي مديريت تلفيقي آفات (IPM) را در گستره جهان دوچندان كرده است. منافع اجراي اين¬گونه برنامه¬ها از قبيل امنيت غذايي، تنوع زيستي و ايمني مصرف¬كننده و توليدكننده را مي¬توان بالقوه به صورت ارزش اقتصادي بيان نمود. با محاسبه ارزش اقتصادي اين برنامه¬ها مي¬توان گام¬هاي مؤثري در جهت شناسايي منافع و كاربرد وسيع¬تر آنها برداشت. بدين منظور با بهره‎گيري از روش ارزش¬گذاري مشروط، تمايل به پرداخت كشاورزان جهت كاهش 3 سطح خطر ناشي از مصرف سموم (بالا، متوسط و پايين) در 5 لايه زيست‎محيطي (انسان¬ها، پرندگان، آبزيان، حشرات مفيد و حيوانات اهلي) مشخص گرديد. سپس با استفاده از شاخص‎هاي سطح خطر/لايه محيطي، سموم مصرفي بين كلاس¬هاي زيست‎محيطي مورد مطالعه در شرايط اجرا و عدم اجراي عمليات IPM تقسيم¬بندي شد و نهايتاً از تركيب تأثير اجراي عمليات IPM در كاهش مصرف سموم با نتايج تمايل به پرداخت، منافع زيست‎محيطي اين برنامه¬ها محاسبه گرديد. اطلاعات لازم براي انجام اين تحقيق از طريق تكميل پرسش¬نامه از 180 بهره¬بردار كشاورزي استان خوزستان كه به روش نمونه¬گيري تصادفي دو مرحله¬اي در سال 1388 انتخاب شدند، فراهم شد. نتايج نشان داد كاهش خطر قابل توجهي در اثر اجراي IPM در تمامي كلاس¬هاي زيست‎محيطي صورت مي¬گيرد. درصد تغييرات خطر از 5 درصد در كلاس انسان/ خطر پايين الي 57 درصد در كلاس حيوانات اهلي/خطر بالا متغير است. همچنين منافع اقتصادي اجراي برنامه¬هاي IPM از 9596 ريال در كلاس انسان/خطر پايين تا 315364 ريال در كلاس انسان/ خطر بالا به ازاي هر خانوار در سال زراعي متغير بود و مجموع كل منافع اقتصادي زيست‎محيطي برنامه¬هاي IPM اجرا شده در استان خوزستان طي سال زراعي 1387 به ازاي هر خانوار ساكن حدود 1140740 ريال برآورد گرديد. آموزش‎هاي لازم جهت آگاهي از اهميت برنامه‎هاي مديريت‎هاي تلفيقي آفات براي كشاورزان و همچنين اعمال استانداردها و قوانين مربوط به محدوديت استفاده از سموم تأثيرگذار بر ديگر لايه‎هاي محيطي (حيوانات اهلي، آبزيان، پرندگان و حشرات مفيد) از جمله پيشنهادات اين تحقيق مي‎باشند.

Environmental effects associated with pesticide application have motivated the development of integrated pest management programs throughout the world. Advantages of the implementation of such a program like food security, biodiversity, consumer and producer security can be stated as economic value. Estimating the economic value of such programs can be helpful in identifying the benefits as well as their extensive applications. This study employs contingent Valuation survey to estimate farmersʹ willingness to reduce three risk levels (high, moderate, low) in five environmental categories (human health, birds, aquatic species, beneficial insects and livestock). Using the environmental/risk criteria, pesticide active ingredients are divided by the environmental classes in conditions of application and non-application of Integrated Pest Management (IPM). To estimate the economic benefits, the physical risk assessment approach was combined with the contingent valuation survey results. Data were collected from 180 Farmers in Khuzestan province in 2009 using two step Random Sampling Method. IPM practices reduced the Agrochemicalsʹ hazards in all the environmental classes. The values of change in the environmental risks varied from 5 percent (human/low) to 57 percent (livestock/high). The economical benefits for 15 environmental classes varied from 315364 Rials (human/high) to 9596 Rials (human/low) per capita in a cropping season. The aggregate value of environmental benefits of IPM in Khuzestan within 2009 is estimated as 1140740 Rials per household. Relevant education in the context of awareness of farmers as well as adoption of standards along with relevant regulations for a limitation of toxic substancesʹ usage are recommended.