آت اكولوژي (بوم شناختي) cristatum Agropyron،Stipa turkestanica و Stipa arabica در مراتع استان خراسان شمالي

آت اكولوژي (بوم شناختي) cristatum Agropyron،Stipa turkestanica و Stipa arabica در مراتع استان خراسان شمالي

داده‌هاي بدست آمده از بررسي رويشگاه‌ها و كيفيت علوفه گونه‌هاي مرتعي بومي را مي توان براي احياي مراتع تخريب يافته و تعيين مناسب ترين زمان چراي دام مورد استفاده قرار داد. با انجام بازديدهاي صحرايي، رويشگاه‌هاي طبيعي سه گونه گياه گندمي Stipa Stipa turkestanica, arabica و Agropyron cristatumدر مراتع استان خراسان شمالي بررسي شد. محدوده گسترش جغرافيايي هر گونه با منحني‌هاي هم باران و هم دما مقايسه شد. عامل‌هاي اصلي خاكشناسي و ارزش هاي كيفيت علوفه در مراحل رشد رويشي، گل‌دهي و بذردهي در رويشگاه‌هاي منتخب بررسي شد. اين گياهان تا ارتفاع 1410 متر از سطح دريا، محدوده EC 0.96-1.2 ميلي موس و شيب‌هاي تا بيش از 100% ديده شدند. خاك‌هاي رويشگاه‌ها لومي و فقير از نظر نيتروژن، فسفر و ماده آلي بودند. گونه, A. cristatum S. turkestanika و S. arabica به ترتيب در محدوده دمايي 8-12، ?8 تا 12 و ?8 تا بيش از 16 درجه سلسيوس و حد پايين بارندگي 240، 220 و 150 ميلي متر در سال حضور داشتند. ميزان پروتيين خام هر سه گونه در مراحل رشد رويشي وگل‌دهي به طور قابل توجهي بالاتر ولي در مرحله بذردهي كمتر از حد بحراني بود. ميزان انرژي سوخت و سازي تنها در مرحله رشد رويشي كمي بالاتر از حد بحراني بود. بطوركلي، گياه S. arabica بيشترين پراكنش را در مناطق خشك و گياه A. cristatum بيشترين درجه خوشخوراكي را در بين سه گونه داشت. براي هر سه گونه فصل مناسب چراي دام زمان گل‌دهي است؛ اما دامها نياز دارند كه، براي جبران كمبود انرژي سوخت و سازي، از ديگر گياهان مرتعي نيز چرا كنند.

Results on evaluating habitats and forage quality of native range plants can be used for restoration of degraded rangelands and for determining proper time of livestock grazing. By doing field visits, natural habitats of three perennial grasses, Agropyron cristatum, Stipa arabica, and Stipa turkestanika were investigated in the rangelands of Northern Khorasan Province (NKP). Geographical distribution of each species was compared with the isoheights of average annual rainfall and temperature. Main soil factors were studied in the selected habitats. Forage quality values were compared at the vegetative, flowering and seed ripening stages. The three grasses were found up to 1410 m.a.s.l, soil EC 0.96-1.2 mmohs, and slope degrees 0- > 100%. Soil texture was loamy, with low salinity and weak alkaline condition, which contained low nitrogen, phosphorus and organic carbon. A. cristatum, S. turkestanika and S. arabica were respectively growing within the 8-12, < 12, and ?8 ?C; and their minimum rainfall was correspondingly limited by 240, 220 and 150 mm/yr. For the all species, crude protein was significantly higher than the critical level, during vegetative and flowering stage, whereas it reduced to the lower level during seeding stage. Metabolic energy was higher than critical stage, only during the vegetative growth. In conclusion, S. arabica had the highest tolerant to drought, A. cristatum had the highest palatability, as compared with the other two grasses. The proper time for grazing of all species is the flowering stage. However livestock also need to graze from other forage species, in order to compensate the deficiency of metabolic energy in their diet.