بررسي مصاديق ردّ و طعن در ديوان ناصر خسرو

هجو در اشعار ناصرخسرو هرچند كه به سخافت و سخنان خلاف اخلاق كشيده نشده است ديده ميشود؛ او انتقادهاي خود را با صراحت و تلخي تمام بيان كرده است. در اين مقاله برآنيم تا مصاديق ردّ و طعن، مخاطبان و تعابير هجوآميز را در ديوان ناصر خسرو بررسي كنيم و بر اساس آن قدرت تخيّل، ابداع و نگاه دقيق او به عناصر طبيعي، ديدگاهش نسبت به نابسامانيهاي جامعه زمان خود و نيز عفّت كلام اين شاعر را نشان دهيم. در اين مقاله اين مباحث مطرح ميشود: 1.شگرد هاي هجو در اشعار ناصرخسرو كه شامل انتساب به حيوان، دشنامهاي باطني و انتزاعي، انتساب به اشياي و عناصر بي جان، انتساب به مطرودان ديني و مذمومان شناخته شده و تحقير بزرگان است. 2.عناصر هجو در اشعار ناصر خسرو.

Satire is seen in poems of Naser Khosrow though not extended to immoral words and benevolence; he describes his criticisms frankly and bitterly. In this essay, we try to study the ironic conceptions, satiric items and readers in collection of Naser Khosrow, and show accordingly his imagination, innovation and precise sight to the natural elements, his view to the informalities of society of his period and also the decorum of this poet. The following subjects are discussed in this essay: 1- Satiric skills in Naser Khosrowʹs poetry including attribution to animal, internal and abstract curses, attribution to inanimate objects and elements, attribution to the religious outcasts, and dishonor of authorities; 2- Satiric elements in poems of Naser Khosrow;