تاثير شيوه‌هاي آموزشي نظام آموزش باز و از راه دور دانشگاه پيام نور بر تغيير منبع كنترل دانشجويان

تاثير شيوه‌هاي آموزشي نظام آموزش باز و از راه دور دانشگاه پيام نور بر تغيير منبع كنترل دانشجويان

مقدمه: منبع كنترل به اسنادهايي گفته مي‌شود كه افراد براي نسبت دادن موفقيت‌ها و شكست‌هاي خود به عوامل دروني يا بيروني مورد استفاده قرار مي‌دهند. كنترل به عنوان يك متغير رفتاري يا به طور روشن‌تر توانايي تاثيرگذاردن و دستكاري محيط در نظر گرفته مي‌شود. برخي محققان اعتقاد دارند كه شيوه‌هاي آموزشي در نظام‌هاي آموزش از راه دور مي‌توانند بر روي منبع كنترل يادگيرنده‌ها تاثيرگذار و خصوصيت اتكاي به خود را در يادگيرندگان رشد دهد. با توجه به اين يافته‌ها در اين پژوهش تاثير شيوه‌هاي آموزشي نظام آموزش از راه دور دانشگاه پيام نور بر تغيير منبع كنترل دانشجويان مورد بررسي قرار گرفته است. مواد و روش‌ها: روش تحقيق در اين مطالعه، روش پژوهش توصيفي و از نوع زمينه‌يابي بوده است. ابزار جمع آوري اطلاعات، پرسشنامه مدادي- كاغذي منبع كنترل جوليان راتر بوده كه پايايي اين پرسشنامه به تاييد متخصصان رسيده و علاوه برآن در ايران نيز توسط موفق هنجاريابي شده است. با اين وجود، پژوهشگر به شيوه بازآزمايي ميزان پايايي اين پرسشنامه را مورد بررسي قرار داد و پايايي آنرا تاييد نمود. جامعه آماري اين پژوهش كليه دانشجويان زن و مرد رشته‌هاي مختلف دانشگاه پيام نور نهاوند را شامل مي‌شدند كه در سال تحصيلي 88-1387 در اين دانشگاه مشغول به تحصيل بودند؛ براي نمونه‌گيري از اين جامعه، از شيوه تركيبي نمونه‌گيري خوشه‌اي و تصادفي ساده استفاده شد. نتايج: نتايج اين بررسي نشان داد كه بين منبع كنترل دانشجويان سال اول و منبع كنترل دانشجويان سال‌هاي آخر اين دانشگاه تفاوت معنادار وجود دارد، ليكن بين منبع كنترل دانشجويان زن و مرد تفاوت معناداري، يافت نگرديد. نتايج ديگر تحقيق بيانگر تفاوت معنادار ميان منبع كنترل دانشجويان رشته‌هاي مختلف تحصيلي اين دانشگاه بود و نهايتاً بين سن و منبع كنترل دانشجويان نيز رابطه معنادار يافت گرديد. نتيجه‌گيري: با توجه به يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توان گفت كه آموزش‌هاي از راه دور دانشگاه پيام نور تاثير مثبتي در تغيير منبع كنترل دانشجويان داشته كه اين تغيير در رشته‌هاي مختلف متفاوت بوده است.

Introduction: Locus of Control refers to an individualʹs perception about the underlying main causes of events in his/her life. Individuals with a high internal locus of control believe that events result primarily from their own behaviour and actions. In contrasts, those with a high external locus of control believe that powerful others, fate, or chance primarily determine events. Some educators believe that human beings who have had independence or autonomy in their life, are more likely to have a more intrinsic locus of control than extrinsic. This research aims to determine whether educational methods applied in payam-e-noor university (as a distance education university) can ultimately change the students’ locus of control orientation. Materials and Methods: This study aimed to investigate the effects of instructional procedures of Payam-e-noor University (as a distance education system) on the change of students’ locus of control. The Research method was descriptive (survey research). In this study, data were collected based on the paper-pencil scale of Rotter‘s locus of control. The reliability of this scale, was formerly improved by specialists and also Movafagh normalized it in Iran. Moreover, in the present study, the reliability was checked by test-retest methods. The achieved correlation was relatively appropriate (r= 0.75). The statistical population of this study included all students (male and female) of payam-e-noor University, Nahavand branch. The students in their current semester have been enrolled and studied during the semester. Sampling was done using a combined method (simple random and clustering methods). Results: The results of this study indicated that there was a significant difference between junior student’s locus of control compared with the senior student’s locus of control. Also the study revealed that, there was not any significant difference between male and female students’ locus of control. Likewise, the research indicated that there was a significant difference between the students’ locus of control in different academic disciplines in this university. And finally between student’s age and their locus of control there was not any significant relationship. Conclusion: Considering the findings of this study it can be stated that the distant learning program at Payam-e-noor university has a positive effect in changing the studentsʹ locus of control, and this change differed in different fields.