چينه نگاري و تاريخچه رسوب گذاري سازند مُولي در برش الگو، شمال آذربايجان

Stratigraphy and depositional history of the Mowli Formation in type section, North of Azarbayjan

نهشته هاي وابسته به دونين پيشين تا دونين مياني در بخش هايي از شمال باختري ايران به ويژه در ناحيه ماكو در استان آذربايجان باختري رخنمون دارند. اين نهشته ها پيشتر با نام غير رسمي سازند مُولي معرفي شده اند. در اين تحقيق، سازند ياد شده با 1250 متر ستبرا، در شمال باختري آذربايجان به منظور تفكيك واحدهاي سنگي و تحليل رخساره اي بررسي شده است. سازند مُولي به طور عمده از سنگ هاي كربناته به ويژه دولوميت ساخته شده است. اين سازند با ناپيوستگي زاويه دار و يا ارتباط گسلي بر روي سنگ هاي دگرگونه سيلورين يا كهن تر قرار مي گيرد و خود به گونه همشيب به وسيله نهشته هاي سازند ايلانقره به سن دونين پسين تا كربونيفر پيشين پوشيده مي شود. بررسي هاي چينه شناسي سازند مُولي به تشخيص هفت بخش يا عضو انجاميده است. نهشته هاي ياد شده در برگيرنده سه گروه بزرگ رخساره هاي سيليسي آواري، رخساره هاي مخلوط سيليسي آواري- كربناته و رخساره هاي كربناته هستند. بيشتر رخساره هاي يادشده در يك پلتفرم كربناته از نوع رمپ همشيب ته نشين شده اند. در زمان تشكيل سازند مُولي، به طور عمده آب و هواي گرم و نسبتاً خشك و شرايط تكتونيكي آرام حكمفرما بوده است. اين سنگ ها در بخش هاي كم ژرف حاشيه هاي قاره اي غير فعال خشكي گندوانا در اقيانوس پاليوتتيس نهشته شده اند.

Abstract The Early to Late Devonian deposits have some outcrops in some parts of Northwestern Iran, especially in Makou area in Western Azarbayjan province. These rocks were formerly named the Mowli Formation. In this article, the mentioned formation with a thickness of about 1250 meters has been studied for rock units definition and facies analysis. The Mowli Formation mainly consists of carbonate rocks, especially dolostons. This formation is overlain by the Silurian or older metamorphic rocks with faulted contacts or angular unconformity; on the other hand, the formation is underlain by the Late Devonian- Early Carboniferous Illangareh Formation conformably. Stratigraphic studies of the Mowli Formation led to recognition of 7 members. The Mowli Formation consists of three major categories including siliciclastic, mixed siliciclastic- carbonate and carbonate facies and has mainly formed under warm and relatively arid weather and stable tectonic conditions. These rocks have deposited in shallow passive margins of the Gondwana in Paleotethys Ocean.