اثر تنش شوري بر ‌شاخص‌هاي جوانه‌زني ‌بذر چغندر قند ‌درشرايط آزمايشگاه و گلخانه

اثر تنش شوري بر ‌شاخص‌هاي جوانه‌زني ‌بذر چغندر قند ‌درشرايط آزمايشگاه و گلخانه

اين آزمايش با هدف ارزيابي اثر سطوح شوري بر صفات جوانه‌زني بذر و به منظور غربال ژنوتيپ‌هاي چغندرقند به اجرا گذاشته شد. در آزمايش اول 20 لاين و جمعيت چغندرقند در چهار سطح هدايت الكتريكي شاهد (آب منطقه با هدايت الكتريكي ‌برابر با 3 دسي زيمنس بر متر)، 16، 20 و 24 دسي زيمنس بر متر از نظر تاثير بر صفات مرتبط با جوانه‌زني شامل درصد جوانه‌هاي طبيعي و جوانه‌هاي غير طبيعي، طول ريشه‌چه و ساقه‌چه به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي‌با چهار تكرار، با‌هم مقايسه شدند. در آزمايش دوم يك لاين حساس و يك لاين متحمل در دو نوع پرليت (ريز و درشت) در گلخانه در معرض محلول غذايي با هدايت الكتريكي 16 و 20 دسي زيمنس بر متر با هم مقايسه شدند. در آزمايش سوم جوانه‌زني 19 لاين چغندرقند در دو شرايط شاهد و شوري (16 دسي زيمنس بر متر) در گلخانه و در محيط كشت ماسه به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا" تصادفي‌ با سه تكرار مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج اين سه‌ آزمايش نشان داد كه جوانه‌زني‌ بذر در شوري‌هاي 16 و 20 دسي زيمنس بر متر در آزمايشگاه مشابه بود با اين وجود، شوري 16 دسي زيمنس بر متر در شرايط گلخانه به عنوان آستانه 50 درصد خسارت، بيشترين اثر تمايز فنوتيپي را در گياهان داشت. در بين صفات گياه‌چه‌اي، طول ريشه چه و تعداد جوانه‌هاي غير طبيعي در غربال اوليه منابع ژنتيكي، موثرتر به نظر رسيدند. در بستر كشت ماسه‌اي با هدايت الكتريكي 16 دسي زيمنس بر متر، ميزان جوانه‌زني بذر تا حدود 35 درصد كاهش و تعداد گياهان از بين رفته به 80 درصد رسيد. به نظر مي رسد كه علاوه بر اين كه ‌چغندرقند در مرحله جوانه‌زني ‌به شوري حساس است، تا مرحله استقرار نيز اين حساسيت وجود دارد. در شرايط تنش شوري 16 دسي زيمنس بر متر، ميزان جوانه زني در بستر پرليت بيشتر از ماسه و در پرليت درشت بيشتر از پرليت ريز بود. در بين مواد ژنتيكي مورد ارزيابي لاين‌هاي BP Karaj، 7219 P. 69، 7233 p.29، و هيبريد 7233p 29*MSc2 به عنوان متحمل و لاين‌هاي 436 Bigerm 9597 p. 12،OT -428 ، 8150 p. 9، 452 ، 191 و 7221 به عنوان نيمه متحمل تا حساس براي تحقيقات بعدي مشخص شدند.