برآورد ارزش اقتصادي آب در توليد محصول گندم

برآورد ارزش اقتصادي آب در توليد محصول گندم

لزوم شناخت و بهره برداري بهينه از منابع آب زيرزميني از آن جا ناشي مي گردد كه اين منابع 99% از كل آب هاي شيرين قابل استفاده جهان را تشكيل مي دهند. در حال حاضر بخش كشاورزي عمده ترين مصرف كننده آب در بين بخش هاي مختلف اقتصادي كشور محسوب مي‌گردد. بنابراين لازم است كه در راستاي بهره‌گيري مطلوب از نهاده آب راه كارهاي علمي و مديريتي مناسب در نظر گرفته شوند. يكي از راه كارهاي تاثيرگذار و مهم، تعيين قيمت واقعي براي آب كشاورزي مي باشد، چرا كه وجود آن به تخصيص مطلوب تر اين نهاده بين محصولات مختلف كمك مي نمايد. به طور كلي آب داراي دو نوع قيمت واقعي مي باشد. يكي جنبه قيمت واقعي آب از ديدگاه عرضه كننده (توليد كننده) است و جنبه ديگر آن ديدگاه تقاضا كننده را شامل مي شود. اين مطالعه با هدف برآورد ارزش اقتصادي آب از ديدگاه تقاضاكننده (ارزش توليد نهايي) با استفاده از برآورد تابع توليد در محصول گندم انجام گرديد. اطلاعات لازم براي نيل به هدف تحقيق از تعداد 184 كشاورز گندم كار شهرستان دامغان در سال زراعي 87-1386 جمع آوري شد. با توجه به معيارها و آزمون هاي اقتصاد سنجي تابع توليد درجه دوم تعميم يافته به عنوان تابع برتر شناخته شد. نتايج حاصل از تحليل داده ها نشان مي دهد كه ارزش اقتصادي هر متر مكعب آب در گندم معادل 2/403 ريال مي باشد كه اين مقدار از ارزش رايج آب در منطقه زيادتر هست.

The necessity of recognition and optimal exploitation of underground water sources results from the fact that these resources contribute to 99% of total useable soft water of the world. In our country the agricultural sector is the main user of water among different economic sectors. Therefore, applying scientific and appropriate management measures and approaches for desired utilization of this production factor is critical. Taking into account of real value of water in water management of agricultural sector can lead to development of motivation required for saving its usage and also helps its optimal allocation in production. Generally, water has two types of real prices. One is supplier (producer) point of view and the second includes demander perspective. In this study, real price of water from producer and demander point of views was determined by the use of production function approach for wheat production at underground water sources (wells) of Damghan. The required data were collected from 184 farmers of Damghan in agricultural year 2007-08. According to superior production function(Generalized Quadratic), economic value of water in wheat production is 403.2 Iranian rials and this is more than the usual value in the area.