تلفيق سيستم هاي تصميم گيري چندمعياري و اطلاعات جغرافيايي در مكان يابي محل هاي مناسب پخش سيلاب جهت تغذيه مصنوعي (مطالعه موردي: دشت چاه دراز – سيرجان)

Integration of GIS and MCDM for selection of appropriate site for artificial recharge (Case study: Chahderaz region, Kerman Province

به منظور انتخاب مكان هاي مناسب جهت پخش سيلاب، براي تغذيه مصنوعي آب هاي زيرزميني دشت چاه دراز، از تلفيق سيستم هاي تصميم گيري چند معياري (MCDM) و سيستم هاي اطلاعات جغرافيايي (GIS)، در قالب يك سيستم پشتيبان تصميم گيري (DSS)، استفاده شده است. بدين ترتيب كه ابتدا معيارهاي لازم و تاثيرگذار در انتخاب مكان تغذيه مصنوعي، شناسايي شده است. سپس اين معيارها براساس روش تحليل سلسله مراتبي (AHP)، به اجزا و سطوح كوچك تر تقسيم شده اند. پس از آن با استفاده از روش مقايسه هاي زوجي، معيارهاي موجود در هر جزي (سطح)، اولويت بندي شده اند. در اين روش براي هر معيار براساس درجه اهميت، عددي بين 1 تا 9 (1: كم اهميت، 9: پراهميت)، در نظر گرفته شده است. آنگاه به كمك روش ساتي(Saaty)، درجه اهميت قضاوت هاي انجام گرفته (وزن ها) براي هر سطح محاسبه شده است. در ادامه در محيط GIS، لايه هاي اطلاعاتي مورد نياز از قبيل فاصله از چاه، فاصله از مسيرهاي ارتباطي (جاده ها)، عمق آب زيرزميني، نفوذپذيري، كيفيت آب زيرزميني (هدايت الكتريكي)، شيب توپوگرافي، واحدهاي سنگي (زمين شناسي) تهيه شده و وزن هاي محاسبه شده در سطوح ساختار درختي، به اين لايه ها اعمال گرديده است. سرانجام با تلفيق لايه هاي اطلاعاتي با يكديگر، محدوده هاي مناسب كه عمدتا در شمال و شمال شرقي دشت چاه دراز قرار دارند، به عنوان مكان مناسب تغذيه مصنوعي آب هاي زيرزميني انتخاب شده اند.

This paper presents a multi criteria decision analysis with a geospatial analysis in the form of Decision Support System (DSS) for the selection of suitable area for artificial recharge in Chahderaz region, west of Kerman province. At first, several criteria such as topographic and geologic map, distance to wells and roads, hydrology and hydrogeology characteristics, such as ground water depth, hydraulic and electrical conductivity and volume of surface water were extracted from different sources. Then, these criteria were ordered in hierarchical structure. In developing a hierarchy, the top level is the goal and the lowest level is alternatives. Indeed, attributes were evaluated and alternatives (indicators) were concluded. In other phrase, the process of generating alternatives is based on the value structure and can be related to the set of attributes. Afterwards, the alternatives were represented by the set of cells or pixels in a raster data in Geographical Information System (GIS) and thematic (attribute) maps were formed in the GIS database. The weights for each element of the hierarchy were calculated by pair wise comparison method. This method was developed by Saaty (1980), in the context of the Analytic Hierarchy Process (AHP). Eventually with considering these weights and synthesize thematic maps in GIS software, suitable area for artificial recharge could be recognized.