مطالعه شرايط فيزيكي و تحولات تبلور ماگما در سنگ هاي ولكانيكي شرق قزوين

Study of physical conditions and magmatic evolution of volcanic rocks east of Qazvin

در شرق قزوين واحدهاي ولكانيك متنوعي شامل اليوين بازالت، بازالت، آندزي بازالت، داسيت، تراكي آندزيت و توف هاي همراه، با سن ايوسن تا پليوكواترنر برون زد دارند. در اين مطالعه به منظور بررسي سرعت تبلور ماگما، بلورهاي پلاژيوكلاز در سنگ هاي با سن ايوسن تا پليوكواترنر و تركيب اوليوين بازالت، بازالت و آندزي بازالت براي مطالعه انتخاب شده اند. اين سنگ ها به طور غالب داراي بافت پورفيريك، گلومروپورفيريك، و در برخي موارد ميكروليتي جرياني هستند. در اين مطالعه، سهم حجمي، مدت زمان رشد و سرعت هسته بندي بلورهاي پلاژيوكلاز در 8 نمونه از سنگ هاي متنوع منطقه با استفاده از روش CSD به طور كمي اندازه گرفته شده و نتايج نمونه هاي مختلف با يكديگر مقايسه شد. با وجود شباهت هاي تركيبي و زماني واحد هاي مورد مطالعه، پلاژيوكلازها تفاوت هاي چشم گيري از لحاظ خواص فيزيكي دارند. سهم حجمي اين كاني از 5/24 درصد در بازالت پليوكواترنر، تا 25/61 درصد در واحد آندزي بازالت ايوسن تغيير مي كند. طبق محاسبات انجام شده بر اساس شيب نمودار توزيع پراكندگي، بلورهاي پلاژيوكلاز با توجه به شرايط انجماد در طي زمان هاي متفاوتي رشد كرده اند. واحد هاي ايوسن، طيف سني 21 تا 55 سال، واحد هاي ميوسن 8/22 تا 7/30 سال و واحدهاي پليوكواترنر 7/44 تا 80 سال را براي زمان رشد بلور نشان مي دهند. با وجود آنكه تبلور بخشي، مهم ترين فرايند ماگمايي بوده است، سرعت هسته بندي در اين واحد ها و حتي در قسمت هاي مختلف يك واحد متفاوت مي باشد. اين مسيله نشانگر اهميت شرايط مختلف فيزيكي حاكم بر انجماد ماگما است. بنابراين افزايش شديد مدت زمان رشد در واحد آندزي بازالتي ايوسن (22R) به دليل اختلاط ماگمايي واحد مذكورنتيجه گيري شده است.

Volcanic rocks, including olivine basalt, basalt, andesite basalt, dacite, trachyandesite and their associated tuffs with the age of Eocene to Plio-Quaternary, are exposed east of Qazvin. In order to investigate the kinetic of crystallization of magma, plagioclase crystals, in selected olivine basalt, basalt, andesitic volcanic rocks of Eocene to Plio-Quaternary have been selected for study. The rocks mainly have porphyritic, glomoroporphyritic and occasionally microlitic textures. In this research, volumetric phase proportion, residence time and nucleation rate for plagioclase crystals in 8 samples estimated by crystal size distribution (CSD) method and results from dif¬ferent samples compared with each other. In spite of compositional and age similarity between samples of different units, plagioclases show sharp different physical properties. Volumetric phase proportion of this mineral varies from 24.5% in basalt of Plio-Quaternary to 61.25% in basalt of Eocene ages. Based on the slope of lines in crystal size distribution diagrams, plagioclases have grown in different residence times. Eocene units present 21 to 55 years and this time for Plio-Quaternary units varies from 22.8 to 30.7 years. Fractional crystallization was the main magmatic process in samples; however, variation of nucleation rate in different rocks with different ages suggests the different physical conditions during the crystallization. An extraordi¬nary value for andesitic basalt of Eocene is due to presence of magmatic mingling.