اهمّيّت پرسش در متون عرفاني

اين بررسي بر پايه «بيان اهمّيّت پرسش و جايگاه آن در متون عرفاني» صورت مي‌گيرد. يكي از طرحهاي موفّقي كه مي‌تواند ما را در شناخت زبان عرفان و فهم متون عرفاني ياري رساند، بررسي و تحليل اين آثار از منظر علم معاني و ابزارهاي كارآمد آن نظير مقاصد ثانوي جملات است. در اين ميان كارايي و تاثير درخور توجّهي كه پرسش در ساختار كلام دارد، اهمّيّت اين بحث را مضاعف مي‌كند. آنچه در متون ادبي و عرفاني كاربرد بيشتري دارد، رويكرد بلاغي و غير ايجابي پرسش است. عارف براي استفاده از نهايت قابليّت زبان در زمينه القاي انديشه‌هاي متعالي خود از پرسش و اغراض ثانوي آن هوشمندانه بهره مي‌برد. نوع و ميزان اين كاربرد براي ابعاد گوناگون پرسش در علم معاني موضوع اين پژوهش است كه بر اساس سه اثر عرفاني متعلق به سده پنجم تا هفتم، تبيين يافته است. در بررسي‌هاي انجام يافته به نظر مي‌رسد نمودار كاربرد اسلوب استفهام در متون نثر عرفاني از قرن پنج تا هفت سير نزولي يافته است. همچنين كاربرد ادات پرسش در سده ششم و بويژه هفتم تنوع و تعدد بيشتري دارد.

The research has been made based on two axis: The general importance of questions and the place of questions in mystical texts. One of the successful plans which can help us in understanding mystic language and mystical texts is studying and analyzing these works from the rhetorical point of view science and its useful as secondary meanings of the sentences and especially interrogative sentences. The importance of the matter would be enhanced through the many applications and effects of questions on the structure of language. The eloquence aspect of questions and their non exigency aspect have more application in literary texts. The mystic applies questions and their figurative meanings for gaining utmost language application. The kind and the range of this application which is based on three mystical works dating back to 5th until 7th centuries century, are discussed through the present article..