مقايسه اثرات خاك فسفات تيمار شده و سوپر فسفات تريپل بر فسفر قابل استفاده خاك و غلظت آن در برگ درختان سيب

مقايسه اثرات خاك فسفات تيمار شده و سوپر فسفات تريپل بر فسفر قابل استفاده خاك و غلظت آن در برگ درختان سيب

چكيده فسفر از جمله عناصر غذايي اصلي در تغذيه گياه و توليد محصول بوده و در بسياري از فرآيندهاي بيوشيميايي و انتقال انرژي تاثير بسزايي دارد. از جمله روش‌هاي معمول در رفع كمبود فسفر گياهان، كاربرد كودهاي فسفاته است. خاك فسفات به عنوان منبع اصلي براي توليد كودهاي فسفاته در نظر گرفته مي‌شود. به منظور بررسي اثر بخشي خاك فسفات تركيب شده با ديگر مواد، آزمايش مزرعه‌اي در مركز تحقيقات كشاورزي خراسان رضوي با 11 تيمار و 3 تكرار انجام شد. در هر تكرار دو درخت سيب در نظر گرفته شد. تيمارها عبارت بودند از: تيمار اول: شاهد (بدون كاربرد فسفر)، تيمار دوم: كاربرد فسفر از منبع سوپر فسفات تريپل، تيمار سوم: 40% خاك فسفات تلغيظ شده + 40% گوگرد پودري + 16 % كود دامي + 4% سولفات روي، تيمار چهارم:تيمار سوم + 20 گرم مايه تلقيح تيوباسيلوس (حاوي 107 باكتري تيوباسيلوس در هر گرم مايه تلقيح)، تيمار پنجم: تيمار سوم + 40 گرم مايه تلقيح تيوباسيلوس، تيمار ششم: تيمار سوم + ضايعات چاي بجاي كود دامي، تيمار هفتم: تيمار چهارم + ضايعات چاي بجاي كود دامي، تيمار هشتم: تيمار پنجم + 40 گرم مايه تلقيح تيوباسيلوس، تيمار نهم: تيمار سوم + كمپوست بجاي كود حيواني، تيمار دهم: تيمار چهارم + كمپوست بجاي كود حيواني، تيمار يازدهم: تيمار پنجم + كمپوست بجاي كود حيواني. در هر درخت، با توجه به تيمارهاي ذكر شده، مقدار يك كيلوگرم كود در عمق 40 سانتي متري قرار داده شد. نتايج نشان داد كه از لحاظ غلظت فسفر برگ و فسفر قابل استفاده خاك در تيمارهاي كودي (شامل خاك فسفات، مايه تلقيح تيوباسيلوس و كود دامي) با تيمار شاهد در سطح 5% اختلاف معني‌دار آماري وجود دارد. براساس نتايج بدست آمده، كاربرد خاك فسفات + مايه تلقيح تيوباسيلوس + كود دامي به مقدار يك كيلوگرم در هكتار براي هر درخت، نتايجي مشابه سوپر فسفات تريپل از لحاظ غلظت فسفر در برگ، ايجاد نمود. كلمات كليدي: تيوباسيلوس، خاك فسفات، سيب، فسفر

Comparing Effects of Treated Rock Phosphate and TSP on Soil P Availability and P Concentration in Apple (Malus pumila) Trees MOHAMMAD PASANDIDEH*, FEREIDOON NOURGHOLIPOUR, HOSSEIN BESHARATI Soil and Water Research Institute, Tehran, Iran Received:14 December 2009 Accepted: 29 April 2010 Corresponding author: Email:mpassandideh@yahoo.com ABSTRACT Phosphorus is one of the major elements in plant nutrition and crop productivity, participating in many biochemical processes and translocation of energy. In addition, P is a constituent of cell nucleic acids. Application of phosphate fertilizers is a common practice to correct P-deficiency in plants. For a long time, rock phosphate (RP) has been a major source to P fertilizer production. For evaluation of the efficiency of combined rock phosphate with different constituents, a garden experiment, as a completely randomized block design, was carried out in Torough Station of Agricultural Center of Khorasan with eleven treatments and three replications. Each replication included two apple trees (there should be 11 treatments or 22 apple trees in each replicate row). Treatments were: T1: control (without phosphorous use), T2: Using P as triple super phosphate, T3: 40% concentrated R P. + 40% S(powdered) + 16% cow manure (CM) + 4% zinc sulphate, T4: T3 + 20 grams Thiobacillus sp. inoculant (107 cfu g-1), T5: T3 + 40 grams Thiobacillus sp. inoculant, T6: T3 + Tea residues instead of CM, T7: T4 + Tea residues instead of CM, T8: T5 + Tea residues instead of CM, T9: T3 + plant residue compost instead of CM, T10: T4 + plant residue compost instead of CM, T11: T5 + plant residue compost instead of CM. In all treatments, 1 kg of each fertilizer was used for each apple tree at a 40 cm depth. Results indicated that there were significant differences among treatments including concentrated RP + S, Thiobacillus sp. bacteria and CM, with control treatment and treatments with no Thiobacillus from the aspect of available-P and leaves-P concentrations. Based on the results (P < 0.05) using of RP + S, Thiobacillus sp. bacteria + CM at a rate of 1 kg.tree-1 for each apple tree had the same effect as triple super phosphate. Keywords: Thiobacillus, Rock phosphate, Apple, Phosphorus