بررسي تاثير كشت مخلوط ذرت و لوبيا چشم بلبلي بر فرونشاني علف‌هاي هرز

Investigation of Corn/Cowpea Intercropping Effect on Suppresing the Weeds

به منظور بررسي تاثير سيستم كشت مخلوط ذرت دانه‌اي و لوبيا چشم بلبلي بر روند تغييرات ماده خشك علف‌هاي هرز آزمايشي با استفاده از روش جايگزيني و افزايشي با نسبت اختلاط 1:1 (50% لوبيا + 50% ذرت)، 2:1 (33% لوبيا + 67% ذرت)، 1:2 (67% لوبيا + 33% ذرت)، (20% لوبيا+100% ذرت) و (10% لوبيا + 100% ذرت) در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي، دانشگاه زنجان به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك كامل تصادفي در سه تكرار در سال زراعي 86 به اجرا درآمد .دراين تحقيق تراكم مطلوب و بالاي مطلوب گياه ذرت رقم سينگل كراس 647 موسوم به محقق (75 و 90 هزار بوته در هكتار) و براي لوبيا چشم بلبلي رقم پرستو (150 و 200 هزار بوته در هكتار) در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه بيشترين عملكرد دانه ذرت به ميزان 8844 كيلوگرم در هكتار ازكشت مخلوط افزايشي با نسبت (100% ذرت + 20% لوبيا چشم بلبلي) و بيشترين عملكرددانه لوبيا چشم بلبلي به ميزان 5/640 كيلوگرم در هكتار ازكشت مخلوط جايگزيني با نسبت (33% ذرت + 67% لوبيا چشم بلبلي) به دست آمد. اثر الگوي كاشت و تراكم گياهي بر ميزان ماده خشك علف‌هاي هرز در سطح يك درصد موثر بود و سيستم كشت مخلوط نسبت به تك‌كشتي در كنترل علف‌هاي هرز بهتر بوده است. در نسبت اختلاط 67% ذرت + 33% لوبيا چشم بلبلي به روش جايگزيني، كمترين ميزان ماده خشك علف هرز به دست آمد. بررسي تراكم نسبي گونه‌هاي علف هرز نشان داد كه تاج‌خروس ريشه قرمز (Amaranthus retroflexus) با 38 درصد تراكم، علف هرز غالب مزرعه بود و علف‌هاي هرز سلمه‌تره (Chenopodium album)، تاج‌خروس سفيد (Amaranthus albus)، نيلوفر پيچ (Ipomoea hederacea)، تلخ‌بيان (Acroptilon repens)، گاو زبان بدل (Sophora pachycarpa)، سوروف (Echinochloa crus-galli)، توق (Xanthium pensylvanicum) و علف شور (Salsola kali) به ترتيب در رده‌هاي بعدي قرارداشتند. مقادير نسبت برابري زمين بيش از يك به ترتيب در روش كشت مخلوط افزايشي 100% ذرت + 20% لوبيا چشم بلبلي و جايگزيني 67% ذرت+ 33% لوبيا چشم بلبلي، مزيت كشت مخلوط نسبت به تك كشتي را نشان داد.

In order to study the weeds frequency and dry matter in corn and cowpea sole cropping and intercropping systems, an experiment using replacement and additive techniques was conducted using different combination of intercropping in seven levels with ratio of 1:1 (50% corn + 50% cowpea), 1:2 (33% + 67%), 2:1 (67% + 33%), (100% + 20%), (100% + 10%), 100% corn and 100% cowpea, two levels optimal and high plant density. A factorial experiment was conducted in the form of randomized complete block design (RCBD) with three replications at the research farm of Agriculture college of Zanjan University on 2007.Results showed that the maximum yield of corn (8844 kg/ha) was obtained from intercropping system with ratio of 20% cowpea additive and the maximum yield of cowpea (640.5 kg/ha ) from the mxing ratio of 1:2 (33% maize+67% cowpea).The plant density and cropping pattern has influenced the dry matter of weeds. Additive intercropping systems and sole of corn was affected on weeds control and dry matter decrease those to cropping systems others. In intercropping pattern of replacement method (33%cowpea+67% corn), was obtained least of weed dry matter. Plant density and cropping pattern levels has significant effect (a=0.01) on weeds dry matter, the study of relative frequency of weed species indicated that red root pigweed (Amaranthus retroflexus) 38% with density was the dominant species and Chenopodium album, Amaranthus albus, Ipomoea hederacea, Acroptilon repens, Sophora pachycarpa, Echinochloa crus-galli, Xanthium pensylvanicum, and Salsola kali respectively were the next category. Values of LER>1 (Land equivalent ratio) more than one in intercropping systems of additive increase 100% corn+20% cowpea and replacement 33%cowpea+67% corn, the advantage to intercropping systems showed a sole cropping.