تهيه نقشه حساسيت به وقوع زمين لغزش با استفاده از روش رگرسيون چند متغيره (مطالعه موردي: حوزه سد ايلام)

تهيه نقشه حساسيت به وقوع زمين لغزش با استفاده از روش رگرسيون چند متغيره (مطالعه موردي: حوزه سد ايلام)

در سالهاي اخير، وقوع زمين لغزشها در مناطق مختلف كشور به دلايل گوناگون از جمله تغيير در استفاده از زمين و احداث جاده افزايش يافته است. از اين رو بررسي و تحقيق در خصوص اين پديده، ارزيابي عوامل موثر و همچنين شناسايي مناطق حساس براي پيشگيري يا اجتناب از خسارات ناشي از آن به خوبي احساس مي شود. به همين منظور تحقيق حاضر در حوزه سد ايلام با مساحتي حدود 476 كيلومتر مربع انجام گرفت. در مراحل اوليه اين تحقيق پس از بررسيهاي ميداني، 7 عامل سنگ شناسي، شيب دامنه، جهت دامنه، فاصله از گسل، جاده، شبكه زهكشي و كاربري اراضي به عنوان عوامل موثر اوليه در وقوع زمين لغزش هاي منطقه تشخيص داده شدند. سپس لايه هاي اطلاعاتي مربوطه در محيط سامانه اطلاعات جغرافيايي و با استفاده از نرم افزار Arc view تهيه و هر كدام از اين لايه ها با لايه اطلاعاتي پراكنش زمين لغزش ها قطع داده شد. تجزيه و تحليل نتايج به دست آمده نشان داد، عامل جهت دامنه تاثير كمي در وقوع زمين لغزشهاي منطقه دارد. سپس با استفاده از 6 عامل باقي مانده نقشه واحدهاي همگن تهيه و به منظور كمي كردن عوامل و وزن دهي آنها از درصد سطح لغزش يافته در واحدهاي مختلف استفاده شد. تجزيه و تحليل آماري با استفاده از رگرسيون چند متغيره انجام گرفت. در نهايت مدلي با حذف عامل فاصله از گسل و كاربري اراضي براي منطقه ارايه گرديد، كه در آن عوامل جاده، شيب، شبكه زهكشي و زمين شناسي به ترتيب بيشترين تاثير را روي زمين لغزشهاي رخ داده داشته اند.

In recent years, landslides occurrence has been increased in different regions of Iran because of different agents, especially road construction. Therefore, inspection of this phenomenon including effective agents in landslide occurrence, determination of susceptible area … is necessary to prevent the landslides formation. For this purpose, the Ilam dam basin having 476 (km2) area was selected for investigations. At the beginning of this research, after field investigations, seven factors including: geology, slope, aspect, fault, drainage network and land use were recognized as primary effective parameters in landslide occurrence. In the next stage, the information layers of above parameters were prepared in Geographic Information System (GIS) environment using Arc view 3.2 software and these maps were overlaid with the landslide inventory map. Analysis of the results indicated that aspect factor has minimum effect on landslide occurrence in the area. Then, using the six remainder factors, homogeneous units map is prepared. In order to quantify the factors and give an appropriate weight to the parameters, the slide area percentage in each unit was calculated. Multiple regressions were used for statistical analysis. The distance from faults and land use parameters were put aside by the model. The results showed that the four factors including road, slop, drainage network and geology have the highest affect on landslide occurrence respectively.