سن سنجي زيركونU-Pb و ژيوشيمي راديو ايزوتوپ هاSr-Nd گرانيتوييدهاي اواخر نيو پروتروزوييك بورناورد (زون نابرجاي تكنار)

منطقه مطالعاتي (گرانيتوييد بورناورد) در شمال شرق ايران در فاصله 280 كيلومتري جنوب غربي شهر مشهد و در استان خراسان رضوي واقع شده است. زون تكنار بلوكي نابرجا است كه مرز جنوبي آن با گسل درونه و مرز شمالي با گسل ريوش است. مجموعه گرانيت، گرانوديوريت، مونزونيت و ديوريت در بخش مركزي زون تكنار رخنمون دارند كه به گرانيتوييدهاي بورناورد معروف هستند. سن سازند تكنار و گرانيتوييدهاي بورناورد به موضوع مهم و جالبي تبديل شده است. سن گرانيتوييدهاي بورناورد 154 تا 111 ميليون سال به روش Rb–Sr (تمام سنگ و بيوتيت) توسط سلطاني گزارش شده است. با استفاده از روش U-Pb سن زيركون گرانوديوريت 552.69 ± 10.89 Ma و سن زيركون گرانيت538.22 (–1.82 +4.28 Ma) (اواخر نيوپروتروزوييك) تعيين شد. گرانيت و گرانوديوريت هر دو مربوط به سري ايلمينيت (نوع احيايي) هستند. به لحاظ شيميايي فوق آلومينيوم، پتاسيم زياد، داراي غني شدگي عناصر LILE = Rb, K و كاهيدگي عناصر Sr, Ba, Nb, Ti, Ta, Y, Yb هستند. در نمودار عناصر كمياب نرماليزه شده با كندريت اندكي غني شدگي عناصر كمياب خاكي سبك در مقايسه با عناصر كمياب خاكي سنگين مشاهده مي شود (نسبت 3.5-5.6= (La/Yb)N). مجموع عناصر كمياب TREE = 193-252 و Eu آنومالي منفي خيلي زيادي نشان مي دهد. نسبت ايزوتوپ اوليه (87Sr/86Sr)i و i(143Nd/144Nd) اوليه با توجه به سن 552 و 538 ميليون سال محاسبه شد. نسبت ايزوتوپ اوليه (87Sr/86Sr)i بين 0.713566 - 0.716888 و i(143Nd/144Nd) بين 0.511791 - 0.511842 بوده است. ميزان ?Nd اوليه گرانيت و گرانوديوريت بين -2.62 to -2.01 بوده است. سن سنگ منشا گرانيتوييدهاي بورناورد 1400 تا 1410 ميليون سال براساس روش TDM محاسبه شد. ماگماي گرانيتوييدهاي بورناورد از پوسته قاره اي منشا گرفته كه نسبت(87Sr/86Sr)i اوليه آن خيلي زياد بوده است.

The study area (Bornaward granite) is located in northeast of Iran (Khorasan Razavi province), about 280 km southwest of Mashhad city. Taknar zone is an exotic block, bordered by two major faults, Great Kavir fault (Drouneh) to the south and Rivash fault in the north. A complex of granite, granodiorite, monzonite and diorite crop out at the center of Taknar zone. They are named as “Bornaward granite”. Published data using Rb–Sr whole-rock and biotite isotopic methods on granitoid rocks (Bornaward granite) gave ages of 154 to 111 Ma. The results of U-Pb zircon dating of granodiorite is 552.69 ± 10.89 Ma and granite is 538.22 – 1.82, + 4.28 Ma (Late Neoproterozoic time). Both granite and granodiorite are classified as belonging to the ilmenite-series of reduced S-type granitoids. Chemically, they are per-aluminous, high-K calc-alkaline with relatively enriched in LILE, Rb, K and depleted in Sr, Ba, Nb, Ti, Ta, Y and Yb. Chondrite-normalized Rare Earth Element (REE) plots indicate minor enrichments of light REE in composition with heavy REE, with (La/Yb)N between 3.5-5.6 and high total REE (193-252) with strong negative anomaly of Eu. They have a initial 87Sr/86Sr and 143Nd/144Nd ranging from 0.713566 to 0.716888 and 0.511791 to 0.511842, respectively, when recalculated to an age of 553 and 538 Ma, consistent with the new radiometric results. Initial ?Nd isotope values for granite and granodiorite range from -2.62 to -2.01. Granite and granodiorite of Bornaward yields a TDM age of 1.4-1.41 Ga. This indicates that the granites and granodiorite being derived from partial melting of distinct basement source regions with very high initial 87Sr/86Sr.