بررسي برخي از مواد معدني گياهان مرتعي شورپسند غالب در مراتع بياباني سبزوار

بررسي برخي از مواد معدني گياهان مرتعي شورپسند غالب در مراتع بياباني سبزوار

تعيين مواد مغذي علوفه و همچنين تشخيص عدم تعادل آنها، راه را براي برنامه ريزي به‌منظور بهبود تغذيه دام در مرتع و حمايت از گياهان مرتعي با ارزش هموار مي سازد. به گفته اغلب متخصصان تغذيه، كمبود پروتيين غلات، پايين بودن مقدار انرژي مواد خشبي و عدم تعادل عناصر معدني علوفه مراتع، عوامل محدود كننده اغلب مراتع دنياست. به‌منظور بررسي مقدار منيزيم، كلسيم، سديم، پتاسيم و فسفر در چهار گونه بوته اي غالب و شورپسند مراتع بياباني سبزوار شامل گونه‌هايSalsola arbuscula ، Salsola richteri،Halothamnus glauca و rosmarinus Seidlitzia در سه مرحله فنولوژيك رشد رويشي (رشد اندام هاي رويشي، گل دهي و بذردهي) نمونه برداري انجام شد. نمونه ها به آزمايشگاه منتقل و مواد معدني آنها اندازه گيري شد. مقايسه مقدار عناصر معدني با حد نياز نشخواركنندگان نشان داد كه مقدار فسفر در هر چهار گونه در هر سه مرحله فنولوژي پايين تر از حد مورد نياز دام ها بود (01/0P < ). بيشترين مقدار كلسيم، سديم، فسفر، منيزيم و خاكستر و كمترين مقدار پتاسيم به گونه S. rosmarinus متعلق بود. واژه هاي كليدي: مرتع، سبزوار، مراحل فنولوژيك، مواد معدني.

Abstract Determination of nutritive substances of forage and deficiencies diagnosis assist managers to improve nutrition of ruminants in rangelands.. Nutrition experts believe that deficiency of protein of grains and low energy of woody substances and imbalance of mineral elements of range forage are among the most limiting factor range animal nutrition.Magnesium, calcium, sodium, potassium and phosphorus content of dominant and halophyte shrubs of Salsola arbuscula, Salsola richteri, Halothamnus glauca, Seidlitzia rosmarinus species at three phenological stages: vegetative , full flowering and seed dissemination in desert rangeland of Sabzevar was investigated. Samples were taken to laboratory and mineral elements of them were measured.Comparison of mineral elements with the requirement of ruminant showed that the P was lower than its requirement in all three phenological stages. The highest contents of calcium, sodium, phosphorus, magnesium and ash and the least value of potassium belonged to Seidlitzia rosmarinus. Key words: Rangeland, Phenological stages, Mineral elements.