توصيف و تبيين الگوهاي نظري تربيت اسلامي

توصيف و تبيين الگوهاي نظري تربيت اسلامي

ارايه الگوي نظري تربيت اسلامي، روشي است كه در طي آن نظريه‌پردازان تربيت اسلامي به شيوه‏اي سامان‌مند در باب تعليم و تربيت ديني نظريه‏پردازي نموده‌اند. درواقع سامان‌مندي، حدّ مميزه آن از ساير رويكردها و ديدگاه‌ها در خصوص تربيت اسلامي است. در اين نگاه نظام تربيت اسلامي مجموعه‌اي از اجزا و روابط ميان آنهاست كه توسط ويژگي‌هاي معين به هم وابسته يا مرتبط مي‌شوند. از اين‌رو آنچه اين پژوهش در پي آن است توصيف الگوهاي نظري تربيت اسلامي است. بنابراين در پژوهش حاضر مسيله اصلي پژوهش، بررسي الگوهاي نظري تربيت اسلامي ارايه‌شده توسط صاحب‌نظران است. به عبارت دقيق‌تر اينكه صاحب‌نظران تربيت اسلامي را به چه معنايي به كار برده‌اند؟ در ارايه الگوي تربيتي از چه منابعي بهره گرفته‌اند؟ در استفاده از منابع از چه روش‌هايي (توصيفي، توصيفي ? استنباطي و استنباطي) بهره گرفته‌اند؟ براي بررسي سوالات بالا، پژوهشگران از روش تحليل محتوا استفاده نموده‌ا‌ند. نتايج به‌دست‌آمده، پنج الگوي نظري در ديدگاه صاحب‌نظران تربيت اسلامي را نشا‌ن مي‌دهد. رويكرد اول كه بيشتر صاحب‌نظران تاريخي را دربر مي‌گيرد مبتني بر ديدگاه انسان‌شناسي است. رويكرد دوم، رويكرد نظام‌گرا به تربيت اسلامي است. رويكرد سوم، رويكرد مسيله‌محور، رويكرد چهارم، رويكرد تحليل مفهومي و در پايان رويكرد پنجم، رويكرد تحليل فلسفي است.

Presentation of theoretical model in Islamic education is a method in which theoreticians of Islamic education theorizing religious education in a systematic way. Indeed, being systematic is a distinguishing character of this method through other approaches and point of views toward Islamic education. In this view, Islamic educational system is a collection of elements and their inter-relationships which connect together through specific features. The present research was to describe theoretical model of Islamic education and hence, it focused on the study of presented theoretical models of Islamic education by theoretician and tried to find that what did they mean by the models of Islamic education?, which sources being used?, which methods were applied in using resources?; descriptive-descriptive method or inferential-inferential method. To find precise answers for the above-mentioned questions, the content analysis method was used. Results of the research showed that five theoretical models were found by Islamic educational theoreticians. First, the model which was mainly known by historical theoreticians and was based on anthropology, second, was a systematic approach; third, a kind of problem-based approach, fourth, conceptual analysis approach and the last, was a philosophical analysis approach.