بررسي تركيب‌هاي شيميايي اسانس گل و برگ بومادران تماشايي (Achillea nobilis L. subsp. neilreichii) رويش يافته در استان گيلان

بررسي تركيب‌هاي شيميايي اسانس گل و برگ بومادران تماشايي (Achillea nobilis L. subsp. neilreichii) رويش يافته در استان گيلان

مقدمه: جنس بومادران از تيره آفتابگردان2 شامل حدود 115 گونه در سراسر جهان مي‌باشد. در كشور ايران 19 گونه از اين جنس رويش دارد كه داراي خواص دارويي بوده و در طب سنتي مورد استفاده قرار مي‌گيرند. هدف: بررسي اجزاي تشكيل‌دهنده‌ اسانس گل‌ و برگ گونه‌‌ بومادران تماشايي (Achillea nobilis L. subsp. neilreichii) مي‌باشد. روش بررسي: در اين تحقيق گونه بومادران تماشايي3 از محل رويش خود واقع در روستاي داماش، شرق رودبار گيلان، جمع‌آوري شد. از گل و برگ اين گونه به‌طور جداگانه به روش تقطير با آب اسانس‌گيري شد و اجزاي اسانس با استفاده از دستگاه‌هاي GC و GC/MS آناليز و شناسايي شدند. شناسايي تركيب‌هاي تشكيل‌دهنده‌ اسانس، به كمك طيف جرمي، تزريق همزمان نمونه‌هاي استاندارد، شاخص بازداري آنها و مقايسه با شاخص‌هاي بازداري گزارش شده در منابع، صورت گرفت. نتايج: بازدهي اسانس براي گل و برگ گونه‌ A. nobilis L. subsp. neilreichii، به ترتيب 8/1 و 0/1 ‌درصد وزني - وزني به‌ دست آمد. تعداد 44 تركيب (8/86 درصد) در اسانس گل، و تعداد 42 تركيب (4/93 درصد) در اسانس برگ اين گونه شناسايي شد. تركيب‌هاي اصلي در اسانس نمونه گل عبارتند از: 1,8-cineole (3/10 درصد)، geranyl isovalerate (4/8 درصد) و تركيب‌هاي اصلي اسانس نمونه‌ برگ نيز عبارتند از: 1,8-cineole (0/17 درصد) وtrans-verbenol (1/14 درصد). نتيجه‌گيري: يافته‌هاي اين مطالعه نشان مي‌دهد كه در نمونه‌ گل و برگ گياه، مونوترپن‌ها به ترتيب (8/59 و 2/72 درصد) و سزكويي ترپن‌ها به ترتيب (2/22 و 6/12 درصد) اسانس را به ترتيب، تشكيل مي‌دادند.