مكتب وقوع و تاثير آن بر داستانهاي عاشقانه فارسي

داستان سرايي فارسي از آغاز تا امروز همواره تحت تاثير مسايل مختلف فرهنگي و اجتماعي متحول شده است. نوشته حاضر در پي نشان دادن يكي از اين تغييرات در داستان سرايي فارسي است و آن دگرگوني فكري حاصل از تاثير مكتب وقوع در داستانهاي عاشقانه فارسي است، بدين ترتيب كه واقعگرايي كه از قرن دهم هجري در شعر فارسي در برابر جنبه ذهني و انتزاعي و آرماني شعر سبك عراقي در شعر فارسي رواج يافت. هرچند در غزل فارسي تحولي صوري و محتوايي ايجاد كرد ، اما اين مسيله كه بازتاب شرايط اجتماعي قرن دهم هجري و نيز حاصل تاثيرپذيري از فرهنگ هند در ادبيات ايران است، در داستانهاي عاشقانه فارسي باعث كاسته شدن از جنبه آرماني و آسماني و انتزاعي حاكم بر شعر غنايي فارسي و در نهايت باعث زميني تر شدن و معمولي-تر شدن روابط حاكم بر داستانهاي عاشقانه شده است. در نوشته حاضر پس از بررسي اجمالي ادب داستاني فارسي و سير نظيره سازي پس از نظامي به بررسي عناصر وقوعي در داستانهاي عاشقانه فارسي با تاكيد بر داستان مهر و وفا از شعوري كاشي پرداخته شده است.

From outset until today, Persian story writing has been always transformed under the influence by cultural and social various issues. The present article seeks for showing one of these changes in Persian story writing i.e. thought transformation due to being affected by School of Prevalence in Persian romantic tales so that realism in Persian poetry has been prevalent against mental, abstract and ideal aspect of verses of Iraqi’s Style in Persian poetry since seventeenth century. Although, it created a superficial and substantive transformation in Persian sonnet, but this issue based on which it was reflected from social conditions during seventeenth century as well as resulted from being affected by Indian culture in Iranian literature has led to reducing the ideal, divine and abstract aspect which governed over Persian lyric poetry and eventually made the governing relations over romantic tales to become more earthly and vernacular. In the present essay, after a brief review on Persian story literature and surfing symbolism in post- Nezami period, we have dealt with prevalent elements in Persian romantic stories by focusing on “Story of Fondness and Fidelity’ written by Shouri Kashi.