تحليلي از برخي مباني و پيش‌فرض‌هاي معرفتي موافقان و مخالفان علم ديني

تحليلي از برخي مباني و پيش‌فرض‌هاي معرفتي موافقان و مخالفان علم ديني

در دو دهه گذشته، بسياري از مدافعان و مخالفان علم ديني به ارايه ديدگاه پرداخته‌اند؛ اما در بيشتر اين موارد، از طرح مباني و پيش‌فرض‌هاي معرفتي آنان در اين ديدگاه‌ها غفلت شده است. اين نوشتار، با كاوش در ديدگاه‌هاي موافقان و مخالفان علم ديني، مباني معرفتي آنان را استخراج و تحليل كرده است. با احصاي و استقراي اوليه، به هشت مبناي معرفتي دست يافته‌ايم كه چهار مورد از آنها، در اين نوشتار و بقيه، در جستاري ديگر ارايه خواهد شد. چهار محور نخستين عبارت است از: ? اصالت دادن به موضوع شناسايي يا فاعل شناسايي؛ ? ارزش‌پذيري يا ناارزش‌پذيري علم؛ ? دخالت يا عدم دخالت پيش‌فرض‌هاي متافيزيكي در علم؛ ? علم ديدن يا عمل ديدن علم.

In the last two decades, many thinkers have presented their views in agreement or disagreement with the religious science. However, in most cases, the epistemological foundations and suppositions have not been clearly outlined. This research explores both views about religious science and attempts to derive and analyze their epistemological foundations. At the first deduction, we reached eight epistemological bases, four of which are presented in this research work. The rest will be presented in another paper. The first four bases are: 1. Objectivism or Subjectivism 2. The influence or lack of the influence of values on knowledge (value-freeness or value-freelessness). 3. Influence or lack of the influence of the metaphysical premises on knowledge, 4. Consideration of knowledge as pure knowledge or as an action.