بررسي تنوع گياهي اكوسيستم هاي مرتعي و نقش آن در مديريت بهينه مراتع(مطالعه موردي: مراتع كرسنك چهار محال و بختياري)

يكي از مباحث مورد توجه اكولوژيست‌ها در ارتباط با علوم اكولوژي كاربردي (مثل مرتع‌داري) مبحث تنوع گياهيست. كاهش تنوع گياهي اكوسيستم را ناپايدار نموده و توانايي آن در مواجهه با آفات و بيماريها را كاهش مي دهد. اين تحقيق كه هدف آن بررسي چگونگي مديريت تيپ هاي گياهي و اولويت‌بندي آن بر اساس تنوع گياهي تيپ هاست، در مراتع كرسنك استان چهارمحال و بختياري كه به‌عنوان يكي از مراتع غني اين استان محسوب مي گردد، با مساحت 576 هكتار در 4 تيپ گياهي شامل: Astragalus adscendens Boiss. & Hausskn -Agropyrum intermedium (Host) Beauvois- Eryngium billardieri Delaroche،Astragalus verus Olivier -Agropyrum intermedium- Bromus tomentellus Boiss.، Bromus tomentellus-Agropyrum intermedium و Astragalus verus- Bromus tomentellus-Agropyrum intermedium انجام گرديد. اندازه (ابعاد) و تعداد كوادرات مناسب نمونه‌برداري به‌ترتيب با روش كوادراتهاي تو در تو (حلزوني) و روش آماري محاسبه تعداد پلات براي هر تيپ گياهي تعيين شد. نمونه‌برداري با كوادرات 1×2 مترمربعي به روش سيستماتيك- تصادفي با كاربرد تعداد30 كوادرات در امتداد 2 ترانسكت 200 متري (در طول هر ترانسكت 15 كوادرات) در هر تيپ گياهي انجام شد. به‌منظور بررسي تنوع گياهي از شاخص‌هاي مارگالف و منهينيك براي غناي گونه اي، شانن-وينر و سيمپسون براي يكنواختي و تنوع استفاده شد. نتايج نشان داد كه تيپ هاي 1 و 2 به‌ترتيب بالاترين و كمترين ميزان تنوع را داشتند. در صورتي كه يكي از اهداف مهم مرتع‌داري را حفظ تنوع گياهي بناميم، حفظ تيپ گياهي 1 بايد يكي از اولويت هاي عمده مرتع‌داري قرار گيرد.

During recent years, increasing attention has been devoted to plant diversity by ecologists and range managers. Loss of plants causes ecosystem instability which in turn reduce its ability to withstand pests and diseases damage.This research was performed in Karsanak Rangeland as one of the richest rangelands of Chaharmahal-Va–Bakhtiari province, with 573ha, and four vegetation types include, Astragalus adscendens - Agropyrum intermedium- Eryngium billardieri, Astragalus verus- Agropyrum intermedium-Bromus tomentellus.Agropyrum intermedium Bromus tomentellus- Agropyrum intermedium, Astragalus verus- Bromus tomentellus. Size and number of sampling quadrats were determined based on the nested (spiral) quadrat and appropriate statistical method, respectively.Sampling was carried out 1 × 2 m2 quadrat in a systematic way, with the use of random number quadrat 30 along two 200 m transect in each vegetation type. In order to study plant diversity, index of Margalef and Menhinick for species richness, and Shannon -Weiner and Simpson for uniformity and diversity were applied. The results showed that type 1 and 2, had the highest and the lowest diversity, respectively. If we call plant diversity protection an important objective in range management, then the protection of type one should be a major priority for the area.