مقايسه شيوع كم خوني در سه ماهه اول، دوم و سوم حاملگي در زنان باردار مراجعه كننده به مراكز آموزشي - درماني منتخب شيراز

Comparison of the prevalence of anemia in the first, second and third trimester of pregnancy in a medical and educational center in Shiraz

چكيده سابقه و هدف كم خوني در بارداري از شيوع نسبتاً بالايي برخوردار بوده و با عوارض بارداري و زايمان همراه مي‌باشد، لذا با ارزيابي سطح هموگلوبين مي‌توان زنان در معرض خطر افت هموگلوبين را شناسايي كرده و از بروز عوارض آن پيشگيري نمود. مواد وروش‌ها مطالعه انجام شده از نوع توصيفي بود. غلظت هموگلوبين خون 108 نفر از زنان باردار مراجعه كننده به مراكزآموزشي‌ـ درماني شيراز در سال 1385 با سن بارداري 14-10 هفته، در سه نوبت، سه ماهه اول(14-10هفته)،سه ماهه دوم(30-25 هفته) و سه ماهه سوم(40-37 هفته) بارداري، اندازه‌گيري شد. جهت تحليل نتايج از نرم‌افزار‌آماري 5/11 SPSS و ضريب همبستگي پيرسون استفاده شد. يافته‌ها ميانگين سن افراد مورد مطالعه، 66/5 ± 74/25 سال بود. در سه ماهه اول بارداري، 9/71 درصد داراي هموگلوبين طبيعي و 1/28 درصد هموگلوبين بيش از حد طبيعي داشتند و موردي از كم خوني ديده نشد. در سه ماهه دوم و سوم بارداري، 2/29 درصد از افراد كم خون بودند. بين ميزان هموگلوبين سه ماهه دوم با ابتلاي مادر به تهوع و استفراغ شديد، رابطه معنا‌داري برقرار بود(02/0=p). ارتباط مثبت و معنا‌داري بين هموگلوبين سه ماهه دوم با كل آهن دريافتي (001/0=p و 44/0=r) و هموگلوبين سه ماهه سوم بارداري با كل آهن دريافتي سه ماهه دوم(001/0 > p و 46/0=r) و كل بارداري(001/0 > p و 38/0=r) ديده شد. نتيجه گيري مطالعه نشان داد علي‌رغم مصرف مرتب قرص آهن، 2/29% زنان باردار پژوهش حاضر مبتلا به كم خوني بودند. اين يافته تاكيدي بر اهميت درمان زنان باردار و اندازه‌گيري سطح هموگلوبين در هر سه ماه بارداري نيز بررسي سايرعوامل موثر بر كم خوني مي‌باشد.

Background and Objectives The high rate of anemia in pregnancy is associated with complications of pregnancy and delivery; therefore, to assess the level of hemoglobin (Hb) in women who are at risk can prevent these complications. Materials and Methods In this descriptive study, 108 pregnant women referred to a medical and educational center in Shiraz in 2006. They were enrolled in three different occasions: first trimester (10-14 weeks), second trimester (25-30 weeks), and third trimester (37-40 weeks). The correlation of blood hemoglobin concentration with the risk of severe nausea, vomiting, and iron supplementation in pregnant women was estimated . Statistical analysis was done with SPSS 11.5 and Pearson correlation. Results The mean age of the participants is 25.74 ± 5.66. In the first trimester of pregnancy 71.9% had normal hemoglobin level and 28.1% higher than normal with no case being anemic. In the second and third trimester of pregnancy, 29.2% of the subjects were anemic. The level of hemoglobin had positive correlation with the total amount of iron intake in the second trimester (p= 0.001 and r= 0.44), also in the third trimester (p< 0.001 and r= 0.46) and the whole pregnancy (p< 0.001 and r= 0.38). Conclusions This study indicated that despite regular intake of iron, %29.2 of the subjects had anemia. These findings emphasize the importance of treating these groups of patients and measuring levels of hemoglobin in each trimester together with reviewing other risk factors which are effective on anemia.