تخمين الگوي عرضه‎ي نفت‎خام ايران

Crude Oil Supply of Iran:Estimating of a Model

تخمين الگوي عرضه‎ي نفت‎خام ايران محسن ابراهيمي* استاديار دانشكده‎ي اقتصاد دانشگاه بوعلي سينا همدان ebrahimimo@yahoo.com سيد محمدعلي حاجي ميرزايي عضو هييت علمي موسسه‎ي مطالعات بين المللي انرژي mirzaeema@yahoo.com سمانه محمدخاني كارشناس ارشد علوم اقتصادي 1985@gmail.com smkhani تاريخ دريافت: 14/2/89 تاريخ پذيرش: 30/10/89 چكيده نفت‎خام به عنوان مهم ترين تامين كننده‎ي انرژي بشر، جايگاه ويژه‎اي در اقتصاد ايران دارد، لذا بررسي عوامل موثر بر ميزان عرضه‎ي نفت‎خام ايران، ضروري به نظر مي‎رسد. هدف اين مطالعه تخمين الگوي عرضه‎ي نفت‎خام ايران در بازه‎ي زماني 1386-1346، با استفاده از يك الگوي تركيبي است. نتايج مطالعه نشان مي‎دهدكه در كوتاه مدت، رابطه‎ي ميان قيمت نفت‎خام و مقدار توليد نفت‎خام منفي است، ولي در بلندمدت، اين رابطه مثبت مي‎باشد. هم‎چنين در بازه‎ي زماني مورد بررسي، سرمايه‎گذاري در بخش نفت و گاز اثر معني‎داري بر مقدار عرضه‎ي نفت‎خام ايران نداشته است. با اعمال سيستم سهميه‎بندي توليد نفت‎خام از سوي اوپك، عرضه‎ي نفت‎خام ايران تحت تاثير تصميمات اوپك قرار گرفته و نتايج بيانگر اين است كه با افزايش ميزان سهميه‎ي توليدي از سوي اوپك، مقدار عرضه‎ي نفت‎خام ايران افزايش و با كاهش مقدار سهميه، مقدار عرضه نيز كاهش يافته است. براساس نتايج مطالعه، بحران نفتي سال 1973 اثر مثبت بر مقدار نفت‎خام ايران داشته و وقوع جنگ تحميلي موجب كاهش مقدار عرضه‎ي نفت‎خام ايران شده است.

Crude oil as the main energy carrier plays a crucial role in Iranʹs economy. Hence, a study of factors influencing the supply side of Iranian crude oil is worthwhile. The present study attempts to survey the trend of Iranian crude oil supply in the period 1967-2007 using a hybrid model. The findings of this study indicate that, in the short run, there is a negative correlation between crude oil prices and the amount of crude oil produced, however in the long run, the corresponding correlation is positive. Moreover, it is shown that in this period, investments in the Iranian oil and gas sector have not had a meaningful impact on the quantity of oil and gas supplied by Iran. Crude oil supply from Iran has been affected by OPEC crude oil quota system since their introduction and implementation. This is indicated by the fact that any increase in the OPEC quotas has led to an increase in Iranʹs crude oil supply while supply from Iran has dropped as a result of any decrease in OPEC quotas. The findings also reveal that the 1973 oil shock had a positive impact on the quantity of crude oil supplied by Iran while the Iraqi imposed war against Iran led to a fall in crude oil supply by Iran. JEL Classifications: Q49, Q41