منشاييابي رسوبات بادي چاه‌نيمه‌هاي زابل

منشاييابي رسوبات بادي چاه‌نيمه‌هاي زابل

به منظور كنترل و مبارزه با فرسايش بادي دشت سيستان، با 8117 كيلومتر مربع مساحت و با اقليم نامساعد و خشك، شناخت منشاي يا مناطق برداشت رسوبات بادي آن از اهميت ويژه اي برخوردار است. اين پژوهش شامل جمع آوري اطلاعات محلي از فرسايش، بررسي ژيومورفولوژي عمومي و بادهاي منطقه، نمونه برداري از رسوبات و تهيه مقاطع نازك براي انجام آزمايشات گرانولومتري، مورفوسكوپي و كاني شناسي، مي‌باشد. لذا از اهداف مهم اين تحقيق، شناخت كانون هاي بحراني فرسايش بادي (منشاي‌يابي)، آسيب‌پذيري مخازن آبي چاه نيمه ها و شناسايي اثر تخريبي باد در منطقه زابل تعيين شدند. بر اساس نتايج به دست آمده، وقوع خشكسالي در منطقه سيستان و به تبع آن كاهش پوشش گياهي و خشك شدن درياچه هامون و همچنين وجود بادهاي120روزه، شرايط مناسبي جهت فرسايش بادي و وقوع طوفانهاي گرد وخاك فراهم آورده اند. منشاي رسوبات موجود در مخازن چاه نيمه بادهاي فرساينده منطقه با جهت شمال تا شمال غربي و با زاويه 330 تا 360 درجه ارزيابي شد. مهمترين رخساره‌هاي برداشت، اراضي رهاشده، اراضي ماسه-زار و عرصه‌هاي شور و پف كرده بستر درياچه هامون و دشتهاي شمالي (در كشور افغانستان) مي باشند. طوفانهاي شن و ماسه و حركت تپه هاي ماسه اي از عوامل تهديد كننده آن منطقه محسوب مي شوند.

In order to control and against the wind erosion in each area, including the Sistan Plain with 8117 km2 and with an unfavorable and dry climate, understanding the origin of the sand or the removal area of the wind deposits are extremely important. This research includes information collecting from the local erosion, general geomorphology of the region and winds, sampling of sediments for granulometry, morphoscopy and mineralogy testing and preparing thin sections of sediments. So, the major objectives of this research have been determined the critical wind erosion centers (source finding), vulnerability of Chahnimeh water reservoirs and recognition the effects of wind damage in the Zabol region. Based on the results the occurrence of droughts in the Sistan region and consequently the loss of vegetation, the Hamoon lake plain drying and the existence of the 120-day winds have been provided a suitable condition for the occurrence of wind erosion and dust storms. The Origin of the current deposits in the water reservoirs of the Chahnimeh in Zabol city was diagnosed the erosional and grueling winds with the angle of 330 to 360 degrees (north to northwest direction). The main removal facies are abandoned lands, sand prairie lands, saline and bloated land, bed Plain of Hamoon Lake and the northern plains (in Afghanistan). The sand storms and the move of sand dunes are considered as threatening factors.