آثار هيدرولوژيكي تخريب سطح جنگل (مطالعه موردي: جنگل آموزشي دانشگاه تربيت مدرس، مازندران)

آثار هيدرولوژيكي تخريب سطح جنگل (مطالعه موردي: جنگل آموزشي دانشگاه تربيت مدرس، مازندران)

جنگل ها در دوره هاي مختلف تاريخي، نقشي حياتي در بقا، توسعه و رشد جوامع انساني داشته اند، اما استفاده گسترده از منابع جنگلي، سبب تخريب محيط زيست و تبديل اراضي به بيابان و در نتيجه محو شدن تمدن ها شده است. تخريب پهنه هاي جنگلي، پيامدهاي نامناسبي در منابع زيست محيطي حوضه آبخيز بالادست مانند افزايش توان سيل خيزي، رخداد فرسايش و توليد رسوبات دارد. از اين رو از ديرباز، بررسي هاي متعددي در زمينه اعمال تيمارهاي مختلف مديريتي و فني و مهندسي بر رفتار آبخيزهاي جنگلي صورت گرفته است. اما پيامدهاي هيدرولوژيك ناشي از تخريب جنگل ها كمتر بررسي شده است. بر اين اساس، در تحقيق حاضر، تاثير تخريب جنگل بر مولفه هاي هيدرولوژي در مقياس پلات هاي شش متر مربعي، در قالب سه تكرار مبتني بر هفده رگبار رخ داده از مهر 1388 تا فروردين 1389 در حوضه آبخيز جنگلي دانشگاه تربيت مدرس در استان مازندران واقع در منطقه كجور بررسي شده است. به اين منظور پس از هر رگبار بعد از قرايت مقدار بارش با استفاده از باران سنج نصب شده در حوضه آبخيز، مقدار رواناب از درون ظرف ها قرايت شد و غلظت و توليد رسوب با روش تخليه آب رويي و رسوبگذاري مواد و در نهايت توزين در آزمايشگاه به دست آمد. نتايج تحقيق نشان دهنده تاثير معني دار (001/0P < ) تخريب جنگل بر مولفه هاي هيدرولوژي مانند رواناب، ضريب رواناب، غلظت و توليد رسوب بود. به نحوي كه مقدار توليد رواناب، ضريب رواناب و غلظت و توليد رسوب در منطقه تخريب شده، نسبت به منطقه جنگلي تخريب نشده به ترتيب 5، 7، 6 و 18 برابر بيشتر ارزيابي شد.