مقايسه شيوع اختلال ADHD(نقص توجه، بيش فعالي - تكانشگري، تركيبي) در دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع ابتدايي ناحيه يك شهرستان اراك در سال تحصيلي 89- 1388

Comparison of ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) prevalence between female and male students of primary schools in Arak City in academic year of 2009-2010

زمينه و هدف: هدف از اجراي پژوهش حاضر مقايسه شيوع اختلال ADHD(نقص توجه، بيش فعالي - تكانشگري، تركيبي) در دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع ابتدايي ناحيه يك شهرستان اراك بوده است. روش بررسي: اين پژوهش يك مطالعه توصيفي- تحليلي است كه به صورت مقطعي بر روي 2000 دانش‌آموز مقطع ابتدايي انجام گرديد. در اين پژوهش از روش نمونه‌گيري طبقه‌اي و جهت جمع‌آوري داده‌ها از آزمون هوشي ماتريس‌هاي پيش رونده ريون (جهت بررسي هوش دانش‌آموزان)، پرسشنامه كانرز (دو فرم معلم و والدين) جهت بررسي اختلال ADHD، چك ليست شرح حال كودك (جهت جمع‌آوري اطلاعات دموگرافيكي دانش‌آموزان) و پرسشنامه تشخيصي K-SADS-E (جهت شناسايي هر چه دقيق‌تر اختلال ADHD) استفاده شده است. همچنين، داده‌هاي جمع‌آوري شده با استفاده از روشهاي تحليل آماري مربع- كا (جهت تعيين رابطه بين متغيرهاي كيفي) و رگرسيون لجستيك (جهت بدست آوردن . O.Rيا نسبت شانس هر يك از عوامل) و با كمك نرم افزار SPSS 15 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها: از 2000 دانش‌آموزي كه در اين مطالعه شركت داشتند، 168 نفر آنها به يكي از انواع اختلال ADHD مبتلا بودند و يافته‌هاي حاصل از بررسي‌هاي انجام شده بر روي آنها نشان دادند كه شيوع اختلال نقص توجه، 3/2 درصد (6/1 درصد در پسران و 9/2 درصد در دختران) شيوع اختلال بيش فعالي- تكانشگري، 5/3 درصد (9/3 درصد در پسران و 9/2 درصد در دختران) و شيوع اختلال تركيبي، 7/2 درصد (4 درصد در پسران و 3/1 درصد در دختران) بوده است؛ و بين شيوع اختلال ADHD و هر يك از متغيرهاي: جنسيت (001/0 > p)، پايه تحصيلي ( 027/0 > p) و ميزان درآمد ماهيانه خانواده مبتلايان به اختلال ADHD رابطه معناداري وجود داشته است (019/0 > p). اما بين ميزان تحصيلات پدر و مادر، شغل پدر و مادر، سكونت در مناطق آلوده با فلزات سنگين، و نوع سكونت دانش‌آموزان با اختلال ADHD رابطه معناداري وجود نداشته است. نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج حاصل از اين پژوهش، به اداره آموزش و پرورش هر ناحيه توصيه مي‌شود كه با ارايه آموزش‌هاي ضمن خدمت به معلمان و همچنين آموزش والدين در خصوص شناسايي به موقع كودكان مبتلا به اختلال ADHD و ارجاع آنها جهت درمان، از شدت علايم و ايجاد مشكلات تحصيلي بعدي جلوگيري نمود.

Background and Aim: The aim of this study was to compare the prevalence of ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) between female and male students of primary schools in Arak City. Materials and Methods: This study was a descriptive-analytical, cross- sectional study which included 2000 female and male students of primary schools in Arak City between 2009 and 2010. The method of sampling was stratification. We used Intelligence-Matrix of Raven Scale to study students ʹintelligence, Canners questionnaire (parents and teachers) to study ADHD, the demographic checklist for recording studentsʹ demographic data, and K-SADS-E questionnaire to document diagnosis of ADHD. Data were introduced into SPSS software and analyzed by chi- square test to determine the relationship between qualitative variables and also logistic regression model to determine odds ratio. Results: In this study among 2000 students, 168 were suffering from one type of ADHD. Also this study showed that the prevalence of attention deficit was 2.3 percent (%1.6 in boys and %2.9 in girls), prevalence of hyperactivity-impulsivity disorder was 3.5 percent (%3.9 in boys and %2.9 in girls) and prevalence of the combined type of disorder was 2.7 percent (%3 in boys and %1.3 in girls). There were a significant relationship between prevalence of ADHD and each of the following variables including: gender (p<0/001), educational level (p<0/027), and monthly family income of the students who were suffering from ADHD (p<0.019), but there was no significant relationship between the parentsʹ educational level, the parentsʹ occupation, living in areas polluted with heavy metals, living style and ADHD. Conclusion: According to the results of this study we recommend that the educational departments in every city provide training programs for the teachers and parents about the identification of signs and symptoms of ADHD to prevent deterioration of ADHD and educational problems in the children.