پديد آورندگان :
شهركي، محمدرضا نويسنده دانشيار فيزيولوژي، دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني زاهدان , , ميرشكاري، حميده نويسنده پزشك عمومي , , شهركي، احمدرضا نويسنده دانشجوي پزشكي، دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي درماني زاهدانذ، مركز پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامي ,
چكيده فارسي :
داروهاي نيروزا مدت ها است كه به عنوان مكمل مورد استفاده افراد ورزشكار قرار مي گيرد. با توجه به عوارض ناشي از مصرف اين داروها و ممنوعيت آنها از طرف سازمانهاي زيربط اما شيوع مصرف آنها در بين ورزشكاران بدن ساز هنوز در صد قابل ملاحضه اي دارد. به همين دليل اين مطالعه در سال هاي 82- 1381 در ورزشكاران بدن ساز شهر زاهدان انجام شده است تا شيوع مصرف اين داروها، تعيين سطح آگاهي و شناخت افراد ورزشكار از اين داروها و عوارض ناشي از مصرف آنها را در بين اين ورشكاران بررسي نمايد.
اين مطالعه بر روي 400 نفر از بدن سازان زن و مرد زاهدان كه دركل باشگاه هاي بدن سازي اين شهر حد اقل سه روز در هفته و به مدت شش ماه به ورزش بدن سازي مشغول بودند انجام شد. وسيله جمع آوري اطلاعات پرسشنامه اي بود كه بر همين اساس تدوين گرديده بود. اطلاعات حاصل از اين پژوهش با استفـــاده از نرم افزار كامپيــــوتريSPSS-11 و تست هاي آمـــــاري مناسب تجزيه و تحليل شده است.
نتايج حاصل از اين بررسي نشان داد كه فراواني استفاده از داروهاي نيروزا در بين مردان 8/17 درصد (57 نفر) ولي خانم هاي بدن ساز از اين داروها استفاده نكرده بودند. 12/13درصد مردان و 5/17 در صد زنان عوارض جنسي و عقيمي را مهمترين عارضه مي دانستند. در صورتي كه 75/18% مردان و 25/16% زنان سرطان را از عوارض مهم اين داروها مي دانستند. ضمنا 14 درصد افراد آگاهي ضعيف، 3/77 درصد آگاهي متوسط و 8/8 درصد آنها آگاهي خوب داشتند. تعداد مردان استفاده كننده از داروهاي نيروزا 57 نفر با ميانگين سني53/3 ±87/21سال بود و 263 نفر با ميانگين سني 62/4 ±58/25 سال از اين داروها استفاده نكردند. به علاوه در بررسي حاضر اكسي متولون و ناندرولون بيشرين داروي مورد مصرف بود .
اطلاعات به دست آمده از مشخصات فردي، درصد استفاده كنندگان و سطح آگاهي افراد از عوارض ناشي از مصرف اين داروها پس از آناليز آماري نشان داد كه استفاده از داروهاي نيروزا در بين مردان بدن ساز اين شهر شايع است ولي درصد استفاده اين مواد دربين زنان بدن ساز صفر بود. استفاده كنندگان، تجويز دارو را از دوستان دريافت كرده بودند. اكثريت مردان و زنان بدن ساز اطلاعي از عوارض داروهاي نيروزا نداشتند. استفاده-كنندگان عقيمي را مهم ترين عارضه معرفي كردند در صورتي كه از نظر مردان و زنان بدن ساز شركت كننده در طرح سرطان عارضه مهم بود. همچنين سطح آگاهي بدن سازان زاهدان از عوارض ناشي از مصرف اين داروها پايين بود كه خود نياز به اطلاع رساني مناسب دارد. ]م ت ع پ ز، 13(1): 58[