مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - فراواني علايم اختلالات اسكلتي- عضلاني در نانوايان شهر كرمان

چكيده فارسي :

اختلالات اسكلتي- عضلاني (MSDs) معمولاً در اثراسترس هاي طولاني مدت و يا تكراري در بافت هاي نرم بدن انسان مثل اعصاب، عضلات، تاندون-ها و مفاصل ايجاد مي شوند.1 اين اختلالات از جمله بزرگ ترين مشكلات بهداشت شغلي دركشور هاي صنعتي وكشورهاي در حال توسعه محسوب شده و وضعيت هاي نامطلوب كاري سهم مهمي در تسريع ابتلا به اين اختلالات دارند.2 اين مطالعه ازنوع توصيفي- تحليلي و به صورت مقطعي بر روي كارگران چهار نوع نانوايي تافتون دوار، تافتون سنتي، سنگك و باگت با هدف تعيين شيوع علايم اين اختلالات در اندام هاي گوناگون بدن نانوايان شهركرمان انجام گرديد. در مجموع 384 نفر از كارگران نانوايي هاي مورد مطالعه در اين تحقيق شركت نمودند. تمامي نمونه ها به طور تصادفي و با شيوه نمونه گيري خوشه اي جمع آوري شدند. ابزار اصلي جمع آوري داده ها، پرسشنامه اسكلتي-عضلاني نورديك (NMQ) بود كه پس از آموزش اوليه به تمامي كارگران و آشنا كردن آن ها با 9 ناحيه آناتوميكي بدن، با راهنمايي محقق و توسط تمامي 384 نفر افراد شركت كننده، تكميل گرديد. براي تجزيه و تحليل داده ها از نرم افزارSPSS-15 استفاده گرديد. در اين تحقيق بيشترين موارد درد و ناراحتي، مربوط به دو ناحيه كمر و زانوها وكمترين موارد مربوط به آرنج، پشت وگردن گزارش شد. علت اصلي شيوع بالاي كمردرد را مي توان به وجود وضعيت نامناسب كاري و خمش ها و چرخش-هاي مكرر و هم چنين عدم وجود زمان كافي براي استراحت دانست. علت اصلي شيوع بالاي درد در ناحيه زانوها را مي توان به انجام كار به حالت ايستاده براي مدت زمان طولاني ربط داد. هم چنين مشخص گرديدكه قد، سن، وزن، سابقه كاري، وضعيت تاهل، وضعيت تحصيلي، نوع نانوايي و نوع وظيفه كاري عامل موثري بر شيوع علايم اختلالات اسكلتي-عضلاني محسوب مي شوند. هم چنين نتايج اين تحقيق نشان دادندكه شيوع علايم اختلالات اسكلتي-عضلاني گزارش شده در نقاط مختلف بدن به ويژه در كمر، دست، مچ دست و زانوهاي كارگران نانوايي هاي مورد مطالعه بالاست واين در حالي است كه اكثريت افراد شركت كننده در اين تحقيق جوان بوده و داراي سابقه كاري كمي مي باشند و لذا چنان چه به طور جدي به اين قضيه پرداخته نشود احتمالاً در آينده اي نزديك با يك بحران دراين زمينه مواجه خواهيم شد، بنابراين بايستي به فكر راهكارهايي باشيم كه با اجراي آن ها بتوان اين وضعيت را اصلاح نمود. براي اين منظور پيشنهاد مي گردد از شيوه هاي كنترل ارگونومي شامل كنترل هاي مهندسي، كنترل هاي اداري و كنترل شيوه هاي كاري كه به عنوان مهم ترين قسمت در هر برنامه ارگونومي محسوب شده و تاثير آن ها در كاهش ميزان اختلالات اسكلتي-عضلاني مرتبط با كار نيز تاكنون اثبات شده است،3 استفاده گردد. ]م ت ع پ ز، 13(5):52