تحليل جامعه‌شناختي رفتار مصرف ماهي در شهر مشهد

تحليل جامعه‌شناختي رفتار مصرف ماهي در شهر مشهد

مقاله حاضر به اين سوال پاسخ مي‌دهد كه چرا با وجود مزيت‌هاي غذايي ماهي نسبت به سايرگوشت‌ها، مصرف ماهي در ميان خانوارهاي ايراني پايين است؟ مطالعه رفتار مصرف ماهي بر روي 758 خانوار نمونه ساكن در شهر مشهد كه به روشي كاملاً تصادفي انتخاب شده‌اند نشان مي‌دهد: اولاً سرانه ماهيانه مصرف ماهي در خانوارهاي ساكن مشهد، بسيار پايين (130 گرم در ماه) است و درصد قابل توجهي از خانوارها (4/51 درصد) نيز ماهي مصرف نمي‌كنند. ثانياً شش عامل مهمي كه به صورت تركيبي و هم‌زمان 4/33 درصد از تغييرات مصرف سرانه ماهي در خانوار را توضيح مي‌دهند، به ترتيب ميزان تاثيرگذاري عبارت‌اند از متغيرهاي آگاهي مصرفي (320/)، برخورداري از امكانات مصرفي (188/)، عادت مصرفي (154/)، ارزيابي فايده مصرف (145/)، پاداش اجتماعي مصرف (128/) و فشار هنجاري مصرف (09/). ثالثاً بين هريك از متغيرهاي مذكور و رفتار مصرف ماهي در خانوار، رابطه تلازمي وجود دارد، به گونه‌اي كه وقتي تاثير ساير متغيرهاي مورد بررسي بر روابط يكايك آن‌ها بر مصرف سرانه ماهي، كنترل مي‌گردد، همبستگي آماري آن‌ها كاملاً معنادار باقي مي‌ماند.

What this article attempts to explains is why fish consumption is so low in the Iranian households while, compared to other types of meat, fish has more nutritive advantages. The study of fish consumption behavior was conducted on a randomly selected sample of 875 households living in Mashhad city. The results are indicative of the following. First, the mean for monthly fish consumption in Mashhad city’s households is very low, standing at 130 grams per month, and that a high portion of households, which includes 51.4% of them, seemingly have no fish consumption at all. Second, the six important variables, in a combined and simultaneous fashion, explain 33.4 percent of variance in the mean of households’ monthly fish consumption, according to their relative effect. The value of these effects, stated by the Beta effectiveness scale, as arranged here are: consumption awareness (.320), consumption facilities (.188), consumption habits (.154), consumption benefit evaluation (.145), consumption social reward (.128), and consumption normative pressure (.090). Thirdly, there is a necessary linkage between each of the aforementioned independent variables and fish consumption (dependent var.) in such a way that if the effects of other variables are controlled, statistical correlation between each pair of independent and dependent variables remain quite significant.