بررسي ديدگاه زنان شهر رشت نسبت به انتخاب روش زايماني براساس تيوري رفتار برنامه ريزي شده

Womenʹs Attitudes toward Elective Delivery Mode Based on the Theory of Planned Behavior

مقدمه: سزارين به نسبت زايمان طبيعي براي مادر و نوزاد خطر بيشتري در بردارد. متا?سفانه به دلايل مختلف ميزان آن روبه افزايش رفته و ناآگاهي و نگرش اشتباه زنان از دلايل اين افزايش است. هدف:تعيين ديدگاه زنان شهر رشت نسبت به انتخاب روش زايمان براساس تيوري رفتار برنامهريزي شده(Theory of Planned Behavior (TPB)) مواد و روشها: اين پژوهش توصيفي- تحليلي بر 207 نفر از زنان زايمان كرده مراجعهكننده به مراكز بهداشتي شهر رشت با روش نمونه گيري خوشه اي در زمستان 1388 انجام شد. ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه بود و داده ها با نرمافزار 13SPSS تحليل شد. نتايج: 43% زنان، زايمان طبيعي، 2/36% سزارين به دلايل پزشكي و 8/20% سزارين انتخابي داشتند. در گروه سزارين انتخابي، ميانگين نمره آگاهي 6/42 ، ميانگين نمره نگرش 87/55، ميانگين نمره ارزيابي نتايج 33/60 و ميانگين نمره كنترل رفتاري درك شده 28/47 بود. قصد بيش از 70% آنان قطعا سزارين و در دو گروه ديگر بيشتر زايمان طبيعي بود.بيشترين ميزان حرف شنوي در انتخاب روش زايمان در هر سه گروه، پزشك معالج بود. نتيجهگيري: ميانگين نمره آگاهي، ارزيابي نتايج، نگرش و كنترل رفتاري درك شده در زنان با سزارين انتخابي كمتر از دو گروه ديگر زايماني بود. چون اكثر اين زنان نخست زا بودند، راهكارهاي مناسبي همچون آموزش زنان باردار و دختران جوان براساس تيوريها و الگوهاي رفتاري از جمله TPB، مشاوره با خانواده ها از طريق مراكز بهداشتي و رسانه ها پيشنهاد مي شود.

Introduction: Cesarean section (CS) delivery is more risky than normal vaginal one for both mothers and neonates. However, due to various reasons, the rate of CS is rising unfortunately. Unawareness and unfounded attitudes are among the more common reasons for this increasing rate of CS. Objective: To survey womenʹs attitudes toward elective delivery mode based on the Theory of Planned Behavior (TPB) in Rasht, northern Iran. Materials and Methods: This descriptive-analytical study was carried out with 207 women referred to health centers in Rasht, using cluster sampling, in winter 2010. Questionnaires were used to collect the respective data which were analyzed by SPSS -13. Results: Findings showed that 43% of the women have had normal vaginal delivery, 36.2% caesarean section for medical reasons and 20.7% elective cesarean section. In the elective cesarean section group, the mean scores of knowledge, attitude, evaluation result and perceived behavioral control were 42.56, 55.87, 60.33 and 47.28, respectively. The tendency of more than 70% of the women was CS absolutely while the two other groups favored normal delivery. All the three groups support the physician as the best source to consult for the selection of delivery mode. Conclusion: As demonstrated, the mean scores of knowledge, attitude, evaluation result and perceived behavioral control for the women with elective cesarean section were lower than the corresponding scores for the two other groups. Since the majority of the women in the study were primiparous, appropriate strategies including training programs for pregnant women and young girls based on behavioral theories and models such as TPB, and counseling with families, arranged by health centers and the mass media can be suggested.