مطالعه و بررسي عوامل اجتماعي موثر بر قاچاق كالا در ايران

يكي ازمشكلات جوامع‏كنوني،توسعه ناموزون بخشهاي اقتصادي، مناطق جغرافيايي، شهري وروستايي وساير ساختارهاي فرهنگي، اجتماعي وسياسي اين جوامع و در نتيجه عدم تامين نيازها و خواستهاي بخش عمده‏اي از جامعه مي‏باشدكه اين وضعيت مسايل و مشكلات گوناگوني را با خود به همراه دارد. مقاله حاضر برگرفته از پژوهشي در اين زمينه است و به تاثيرتوسعه ناموزون اقتصادي- اجتماعي بر قاچاق كالا در ايران مي‏پردازد. ابتدا در بخش نظري با استفاده از برخي نظريه‏هاي مرتبط تعدادي فرضيه تدوين وسپس در قسمت تجربي محقق با ساختن پرسش نامه‏اي پايا با آلفاي كرونباخ (23/92) و جمع‏آوري اطلاعات از جمعيت نمونه نمايا از قاچاقچيان با حجم 100 نفر، پيمايشي را به انجام رسانيده است. نتايج پژوهش بيانگر تاثير توسعه ناموزون اقتصادي – اجتماعي بر متغيرهاي اجتماعي مانند وابستگي اجتماعي و نگرش منفي قاچاقچيان از يك سو و تاثير متغيرهاي اجتماعي (افزايش‏نگرشهاي منفي،كاهش‏وابستگي اجتماعي،كاهش تعهد اجتماعي و افزايش تعارض ارزشي) بر تكرار اقدام به قاچاق كالا و در نهايت تاييد فرضيه اصلي مبني بر تاثير توسعه ناموزون اقتصادي – اجتماعي بر تكرار اقدام به قاچاق كالا توسط قاچاقچيان مي‏باشد. اقداماتي از قبيل: توزيع عادلانه امكانات وفرصتها ميان اقشار ومناطق مختلف كشور، اعمال يكسان مقررات براي همه، تاكيد رهبران مذهبي بر حرمت شرعي قاچاق كالا، افزودن بر ابعاد حيثيتي واجتماعي مجازاتها، تقويت پيوند ميان ملت و دولت، برخي از پيشنهادهاي پژوهشگر براي كاهش قاچاق كالا در ايران مي‏باشد.