گِرِهي در داستان عاشق شدن پادشاه بر كنيزك

گِرِهي در داستان عاشق شدن پادشاه بر كنيزك

عاشق شدن پادشاه بر كنيزك، نخستين داستاني است كه مولانا آن را حسب حال ما خوانده، و بعد از عشق نامه مثنوي (سي و پنج بيت نخست) سروده است؛ طرح داستان به گونه اي است كه مولوي توانسته پاره اي از اصول عرفاني و عقايد خود را، به مناسبت هايي در ضمن آن بيان كند جز آن كه در فرجام آن، در دفاع از كار پادشاه و حكيم در كشتن زرگري بي‌گناه، گرهي در كارش افتاده، و ناگزير براي تاويل آن به استفاده از تمثيل و استناد بر آيات و روايات چنگ زده و با شدّت و حدّت از آن دفاع كرده است؛ با اين همه، حالت بُهت و حيرت خواننده را از كار حكيم الهي ترك نمي‌كند؛ به همين مناسبت نگارنده برآن شد كه مستندات مولوي را در آن مورد، از ديدگاه‌هاي مختلف بررسي كند تا شايد توفيقات حقّ ـ تعالي ـ دستگيرش شود و راه به جايي ببرد، و يا حدّاقلّ طرح مساله خود انگيزه اي گردد بر مثنوي پژوهان، براي تحقيقات بيشتر در اين زمينه.