تاثير اضافه كردن درازـ مدت سه نوع كود آلي بر چگالي ظاهري، تنش در آستانه تراكم و حساسيت به تراكم خاك

تاثير اضافه كردن درازـ مدت سه نوع كود آلي بر چگالي ظاهري، تنش در آستانه تراكم و حساسيت به تراكم خاك

تراكم خاك به عنوان تهديدي در برابر بهره وري طولاني ـ مدت خاك هاي كشاورزي محسوب مي شود. دو خاصه مكانيكي كه از منحني لگاريتم تنش ـ كرنش خاك استخراج مي شوند عبارتند از: تنش پيش تراكمي كه نقطه گذار از رفتار الاستيك به رفتار همراه با تغيير شكل ماندگار خاك مي باشد، و ديگري شيب قسمت خطي منحني فشردگي بكر (رفتار خاك در تنش هاي زياد) كه بنام شاخص فشردگي ناميده مي شود. دراين تحقيق، نمونه هاي خاك سطحي از طرحي كه در آن كودهاي آلي (لجن فاضلاب، كمپوست و كود گاوي) در چهار سطح (0، 25، 50 و100 تن در هكتار) و يك تركيب كودشيميايي (250 كيلوگرم فسفات آمونيوم در هكتار و 250 كيلوگرم اوره در هكتار) به مدت 7 سال متوالي در تناوب گندم- ذرت به يك خاك لوم رسي سيلتي اضافه شده بود، تهيه گرديدند. تاثير كودها و رطوبت (1/17 و 9/20 درصد) بر تنش پيش ـ تراكمي و شاخص فشردگي خاك با دو طرح فاكتوريل و مقايسه اورتوگونال در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار بررسي گرديد. با افزايش كربن آلي، چگالي ظاهري خاك پس از فشردگي در هر دو رطوبت افزايش كمتري يافت. كمترين افزايش در چگالي خاك در تيمار 100 تن لجن فاضلاب در هكتار و در رطوبت 1/17 درصد مشاهده گرديد. در رطوبت يكسان، تنش پيش تراكمي ظاهري خاك هايي كه كود هاي آلي در مقادير زياد (50 و 100 تن در هكتار) به آن ها اضافه شده بود، به طور معني داري بيشتر از تيمار شاهد به دست آمد. اثر مقادير كود در انواع كود آلي تقريباً مشابه بود. رابطه خطي و منفي معني داري بين شاخص فشردگي و كربن آلي در رطوبت 9/20 درصد مشاهده شد، در صورتي كه اين رابطه براي رطوبت 1/17 درصد معني دار نبود. كاهش شاخص تراكم و تنش پيش تراكمي، خاك تيمار شده با كودشيميايي نسبت به تيمار شاهد معني دار نبود. به طوركلي با وجود كربن آلي زياد در خاك، سطح تنش در آستانه تراكم افزايش و حساسيت به تراكم خاك در رطوبت هاي بالا كا هش مي يابد، بنابراين افزودن مواد آلي به خاك در نرخ زياد، صرفنظر از نوع آن، مي تواند به عنوان وسيله اي جهت افزايش مقاومت به تراكم در خاك هاي مناطق ايران مركزي پيشنهاد شود.

Soil compaction is considered as a major threat to long-term productivity of agricultural soils. Two important mechanical properties which can be obtained from the log (stress) - strain curves of compression are: pre-compaction stress (?pc) which is assumed as a transition point between soil elastic to plastic behavior, while the other is the slope of Linear Virgin Compression (VCL) curve at higher stress, called compression index (Cc). Pre-compaction stress and compression index of a silty clay loam soil under long-term (seven years) application of organic matters (municipal solid waste compost, fresh air-dried sewage sludge, farmyard manure) at four rates (0, 25, 50 and 100 Mg ha-1) and one inorganic fertilizer combination (250 urea Mg ha-1and 250 ammonium phosphate Mg ha-1). These mechanical properties were determined at two gravimetrical Water Contents (WCs) (17.1 and 20.9% WC) on remolded soil samples. The experimental designs consisted of: 1) factorial design (organic manure type ? organic manure rate) and 2) orthogonal contrasts: i) control with inorganic fertilizer treatment and ii) control and inorganic fertilizer with factorial group in a completely ranomized design of three replications. With an increase in Organic Carbon (OC), the increase in bulk density (BD) after soil compression and at both WCs was lower. The least increase in bulk density was observed in soil amended with 100 SS ha-1 at WC of 17.1%. At the same WC, the apparent ?pc of the soil amended with high rates (50 and 100 Mg ha-1of organic amendments had higher values as compared with control. For high water content (20.9%), a linear and negative relationship was observed between soil OC and Cc, whearas the relationship for 17.1% WC was found as not significant. The decreases in pre-compaction stress and compression index, for the inorganic fertilizer were not significant as compared with control. In general, since with an increase in OC, the stress at compaction threshold is increased and soil susceptibility to compaction decreased at high water contents, therefore, it can be stated that a long-term incorporation of manure into soil at high rates, irrespective of manure type, could be employed as a means to increase soil resistance to compaction in central Iran.