تاثير بور و نيتروژن بر رشد و تركيب شيميايي اسفناج

تاثير بور و نيتروژن بر رشد و تركيب شيميايي اسفناج

سميت بور عمدتاً در مناطق خشك و نيمه خشك به علت كاربرد آبهاي شور و آبهايي كه حاوي ميزان نسبتاً بالايي از اين عنصر هستند، شايع است. نتايج تحقيقات نشان مي‌دهد كه استفاده از برخي عناصر غذايي مانند نيتروژن اثرات مضر سطوح بالاي بور را كاهش مي دهد. جهت بررسي برهمكنش بور و نيتروژن بر رشد و تركيب شيميايي اسفناج (Spinacia oleracea L.) آزمايش گلخانه‌اي بصورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا" تصادفي با شش سطح بور ( صفر، 5/2، 5، 10، 20 و 40 ميلي‌گرم در كيلوگرم خاك بصورت اسيد بوريك) و چهار سطح نيتروژن ( صفر، 75، 150 و 300 ميلي‌گرم در كيلوگرم خاك بصورت اوره) با سه تكرار در يك خاك آهكي انجام شد. كاربرد بور سبب كاهش وزن خشك قسمت هوايي گرديد و با مصرف نيتروژن سميت بور بويژه در تيمارهاي با غلظت پايين آن كاهش يافت. در غياب بور و كاربرد 300 ميلي گرم نيتروژن حدود 55 درصد نسبت به شاهد افزايش يافت. كمترين وزن خشك در غياب نيتروژن با كاربرد 40 ميلي گرم بور در كيلوگرم خاك ( N0B40) مشاهده شد. بعلاوه افزودن بور غلظت بور و نيتروژن را در قسمت هوايي اسفناج افزايش داد. مصرف نيتروژن غلظت نيتروژن را افزايش ولي غلظت بور در گياه كاهش داد. با افزايش مصرف بور و نيتروژن، غلظت اسيد آمينه پرولين در برگ تازه اسفناج افزايش يافت. با افزايش مصرف بور، غلظت كلروفيل كاهش يافت ولي با افزودن تيمارهاي نيتروژن غلظت كلروفيل افزايش يافت و تاثير سوي بور را كاهش داد. غلظت كلروفيل اندازه‌گيري شده به روش شيميايي در برگ تازه با قرايت كلروفيل‌متر سير صعودي داشت. كاربرد بور سبب كاهش معني‎دار در ميانگين نسبت كلسيم به بور در اندام هوايي اسفناج شد كه علت آن مربوط به افزايش غلظت بور با كاربرد تيمارهاي بور مي باشد ولي اين نسبت با مصرف نيتروژن, در تمام سطوح بور, سير صعودي داشت. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه در خاكهاي با بور بالا، كاربرد نيتروژن با كاهش اثرات سوي سميت بور، رشد اسفناج را افزايش مي‌ دهد.

Boron toxicity is becoming more extensively widespread in arid and semi arid regions, due to the application of either saline waters or irrigation waters containing a relatively high B content. Results of research indicate that addition of certain plant nutrients such as N may reduce the harmful effect of high B levels. Therefore, the present experiment was undertaken to evaluate the interactive effect as of N and B on the growth and chemical composition of rice in a calcareous soil. Treatments consisted of six B rates ( 0, 2.5, 5, 10, 20 and 40 mg kg-1 as boric acid) and four levels of N ( 0, 75, 150 and 300 mg kg-1 as urea) arranged in a factorial manner in completely randomized design of three replicates.Application of B decreased shoot dry matter. In treatments with low B concentrations, N application alleviated the toxic effect of B. In the absence of B, application of 300 mgN kg-1 of soil caused an increase in dry matter weight by 55% as compared with control plants . Minimum of dry matter weight was in the absence of N with addition of 40 mg B kg-1 of soil (N0B40). Moreover, it was observed that the addition of B increases B and N concentrations in the aerial parts of the spinach plant. The N concentration increased while B accumulation decreased with increasing N rates. Application of N and B increased proline concentration in fresh leaf. Chlorophyll concentration decreased with increasing B levels. N fertilization increased chlorophyll content and somewhat reduced the adverse effects of high B rates on this plant parameter. There was a general trend of increase in chlorophyll concentration in fresh leaf with increasing chlorophyll meter readings. Application of B decreased mean Ca: B ratio in the spinach shoot, significantly due to B concentration getting increased with increasing B rates. But at all B levels, there was a general trend of increase in this ratio with application of N. The results reported herein show that in soils with high B levels, N application may alleviate the suppressing effects of B toxicity and increase rice growth, possibly due to a diminishing trend in B absorption by the plant.