مطالعه ريزبيني تغييرات بافتي وكلينيكال پاتولوژي اعضاي مختلف خرگوش در اثر تماس جلدي با سم ديازينون

مطالعه ريزبيني تغييرات بافتي وكلينيكال پاتولوژي اعضاي مختلف خرگوش در اثر تماس جلدي با سم ديازينون

ديازينون از جمله سموم ارگانو فسفره است كه به‌طور گسترده‌اي در صنعت كشاورزي و دامپروري مورد استفاده قرار مي‌گيرد و لذا خطر آلودگي انسان به اين سم و بروز مسموميت وجود دارد.در اين مطالعه تجربي علاوه بر بررسي تغييرات مرضي بافت‌هاي مختلف خرگوش كه ناشي از تماس جلدي با سم ديازينون بوده است ،تغيرات پارامترهاي خوني وبيوشيميايي نيز معين گرديده‌اند. خرگوش‌ها به دو گروه شش تايي ،تيمار وشاهد تقسيم شدند كه در گروه تيمار از غلظت‌هاي مختلف ديازينون ودر گروه شاهد از حلال سم به‌مدت 28 روز به روش تماس جلدي استفاده گرديد. خونگيري جهت آزمايشات خونشناسي و بيوشيميايي در روزهاي 0، 7، 14، 21و28 انجام شد. در پايان دوره بيست وهشت روزه خرگوش‌ها به روش انساني معدوم گرديدند و پس ازكالبدگشايي، نمونه‌هاي بافتي از ارگان‌هاي مورد نظر برداشت گرديده و مقاطع 5 ميكروني به روش معمول H&E رنگ گرديدند ومورد مطالعه ريز بيني قرار گرفتند. تجزيه وتحليل آماري در داده‌هاي به دست آمده از آزمايشات خونشناسي وبيوشيميايي نشان داد كه ميزان گلبول‌هاي قرمز و سفيد خون وهموگلوبين در گروه تيمار كاهش معني‌داري ‌)05/0(p < ‌ داشته و همچنين پروتيين تام و آلبومين در گروه سـم از روند كاهشي معني‌داري‌ ) 01/0(p < ‌ برخوردار بوده‌اند.كلسترول و آنزيم‌هاي ,ALT AST و ALP در گروه تيمار روند افزايشي معنـي‌داري ‌) 01/0(p < ‌ داشتنـد.درگـروه سـم تغييرات آسيب شناسي بافتي مختلفي مشاهده گرديد. نكروز نورون‌هاي عصبي و سلول‌هاي پوركنژمخچه،پرخوني،خونريزي والتهاب درپارانشيم مغز ومننژ مويد از درگيري شديد اعصاب مركزي بود. پنوموني بينابيني،آمفيزم و پرخوني در‌ ‌ريه‌ها،التهاب در معده وروده،نكروز لوله‌هاي ادراري بويژه پروگزيمال و كست هيالن در كليه،نكروز اسپرماتوسيت‌ها و پرخوني در بيضه، نكروز و آتروفي سلول‌هاي عضلاني در قلب نشانه‌هاي بارز هيستولوژيك ناشي از مسموميت بوده است، كه نشان مي‌داد تماس پوستي ديازينون علاوه بر ايجاد تغييرات شديد كلينيكال پاتولوژي ،باعث آثار پاتولوژيك در ارگان‌هاي مختلف مي‌گردد

Diazinon [0,0-diethyl 0-(2-isopropyl-6-methylpyrimidin-4yl) Phosphorothioate ] is one of the widely used organophosphate pesticides to control pest insects in agriculture and veterinary medicine. Therefore, there is always the risk of human contact with this toxin. The present study was carried out to investigate the toxicopathologic effects of diazinon in male rabbits through dermal exposure. For this purpose, 12 adult male rabbits were divided into two equal groups of 6 rabbits. The treatment group (A) received diazinon through dermal exposure for 28 days. The control group (B) on the other hand was given ethyl alcohol, as solvent of the diazinon, using the same method. Blood samples were collected from marginal ear vein of the control and the treatment animals on day 0 and later on days 7th, 14th, 21th, 28th of treatment. The analysis obtained from the data revealed that diazinon affects the haematological and biochemical parameters in Group A. In fact, there was a significant decrease in red blood cell count and hemoglobin (Hb) in the treated rabbits (p < 0.05). Diazinon increased alkaline phosphatase (ALP), alanine aminotransferase (ALT), and aspartate aminotransferase (AST) level in the serum (p < 0.01) and cholesterol level (p < 0.05). Diazinon also significantly decreased triglyceride and total protein level of the serum in the treatment group (0.05). On day 28, the rabbits were euthantized and necropsy was done. The histopathological changes that were observed in the treatment group included necrosis of hepathocytes, fat degeneration and hyperemia in liver, interstitial pneumonia, hyperemia, emphysema and epithelialization in lungs, hyperemia, hyaline cast and tubular necrosis in kidneys, hyperemia, atrophy and necrosis of muscle fiber in heart, degeneration in testis, and finally suppurative dermatitis in skin. The results also showed that dermal contact with Diasinon not only had toxic effects on hematological and biochemical parameters but also caused pathologic changes in various body organs.