خدمات آل طاووس به جوامع و مكاتب علمي شيعه

خدمات آل طاووس به جوامع و مكاتب علمي شيعه

خاندان‌‌هاي شيعي در حفظ و گسترش معارف و آموزه‌هاي تشيع در تاريخ فكري اين مذهب نقشي اساسي ايفا كرده‌اند. در تبيين اين نظريه مي‌توان آل طاووس را به عنوان يك نمونه‌ي عيني مطرح كرد. اين دودمان از سلاله‌ي سادات بود كه در قرن هفتم هجري قمري، خدمات ارزشمندي را به جوامع شيعي ارايه داد. آل طاووس از خانواده‌هاي پر نفوذ در آن دوره بودند كه منصب نقابت را به شكل موروثي در ميان خود داشتند و از اين طريق منشا خدمات سياسي و اجتماعي سرنوشت‌سازي براي شيعيان شدند. برجسته‌ترين چهره‌ي اين خاندان، ابن طاووس است كه در سيره‌ي سياسي، اخلاقي، عرفاني و تدوين آثار دعايي، تحولي جريان‌ساز در مكاتب فقهي- حديثي شيعه به وجود آورد و در فرهنگ شيعي عصر صفوي و به ويژه در جريان اخباري مقبوليتي در خور يافت. برادر وي، احمد بن طاووس با تبويب حديث و ايده‌هاي نو در رجال و درايه، به همراه فرزندش عبدالكريم، موجبات رشد مكتب اصوليان را تا حد قابل توجهي فراهم آورد. آثار متعددي از اين خاندان در زمينه‌هاي فقه و حديث، تاريخ و تراجم، مناقب‌نگاري، اخلاق، تفسير، رجال و درايه موجود است كه بر اعتبار جايگاه علمي آن‌ها در نزد عالمان شيعه و تاثيرگذاري در مكاتب فكري شيعه مي‌افزايد. تكاپوهاي علمي اين خاندان در زمينه‌ي نشر و تدوين آثار ارزنده‌ي علمي كه از عصر يورش مغولان آغاز شده بود و تا دوره‌ي صفويه را در برمي‌گرفت زمينه‌هاي رشد مشرب فكري تشيع را فراهم آورده است. اين مقاله مي‌كوشد تا تاثير اين خاندان را در بالندگي مكتب فكري شيعيان، بر پايه‌ي روش تحقيق تاريخي، بررسي و بيان كند.

Shiite lineages have played a major role in maintaining and spreading Shiite learnings throughout the history of this religion. Al-e-Tawoos is one of the prominent examples of such lineages. The members of this lineage who were the descendant of the Prophet Muhammad made invaluable contributions to Shiite societies in the seventh century. Al-e-Tawoos was among the influential families of that era and as leadership post ran in their family, they became origins of notable social and political contributions to Shiite Muslims. The most renowned figure of this lineage is Ibn-e-Tawoos who brought about significant changes to the political, moral, mystical and spiritual approaches in Shiite schools of jurisprudence (Fiqh) and Hadith. He is a well-known scholar of Safavid era particularly because of his role in Akhbari movement, which gave him prominent popularity. His brother, Ahmad Ibn-e-Tawoos was a narrator of Hadith and his new ideas in biographical studies (Rijal) , followed by his son Abd-Alkarim, contributed to the growth and proliferation of Osulian School to a high grade. Several works of this family in areas of jurisprudence (Fiqh) , narration studies (Hadith), history and translation, genealogy, morality, exegesis (Tafsir), biographical studies (Rijal) and Derayah are still available; which elevates the status of this family among Shiite scholars and Shiite schools of thought. The academic activities of this family for producing and disseminating invaluable works, which had begun since the Mongol invasion and continued throughout Safavid dynasty, have provided a platform for Shiite thoughts to grow. This paper, based on a historical methodology, aims to study the influence of this family on the growth of Shiite school of thought.