اثر فرار مغزها بر رشد اقتصادي كشورهاي در حال توسعه

اثر فرار مغزها بر رشد اقتصادي كشورهاي در حال توسعه

جريان مهاجرت بين المللي افراد متخصص از كشورهاي در حال توسعه (مبدا) به كشورهاي توسعه يافته (مقصد) در دو دهه اخير رشد چشمگيري داشته است. در دهه 1970 اكثر اقتصاددانان با اين عقيده موافق بودند كه فرار مغزها منجر به كاهش انباشت سرمايه انساني شده و در نهايت باعث زيان به اقتصاد كشورهاي در حال توسعه مي‌شود. در حالي كه در مطالعات دو دهه اخير، از نتايج سود مند فرارمغزها بر اقتصاد كشورهاي مبدا صحبت مي‌شود، اين مقاله سعي در شفاف كردن اثر فرار مغزها بر رشد اقتصادي كشورهاي مبدا دارد. بيش از 90 درصد مهاجران متخصص دنيا در 30 كشور عضو OECD زندگي مي كنند و بيش از 90 درصد مهاجران متخصص در اين 30 كشور، در 6 كشور امريكا، انگليس، كانادا، آلمان، استراليا و فرانسه زندگي مي كنند. از اينرو به منظور بررسي اثرفرار مغزها بر رشد اقتصادي كشورهاي مبدا، فرار مغزها از 79 كشور در حال توسعه به 6 كشور ذكر شده طي دوره 2004-1991 با استفاده از رهيافت داده‌هاي تابلويي و نرم افزار Stata مورد آزمون قرار گرفته است. نتايج نشان داده‌اند كه اثر فرار مغزها بر انباشت سرمايه انساني كشورهاي مبدا منفي و معني دار بوده است. و اثر مستقيم فرار مغزها بر رشد اقتصادي كشورهاي مبدا معني دار نيست. بنابراين فرار مغزها با كاهش انباشت سرمايه انساني رشد اقتصادي كشورهاي مبدا را با كندي مواجه مي كند.

The process of skilled international migration from developing countries to developed ones has considerably grown during two recent decades. In 1970s, most economists agreed brain drain resulted in reducing human capital stock and thus hurt developing economies. However, according to the studies of the recent decades, positive effects of brain drain on the source economies have been controversial. In this paper, it is tried to explore the effect of brain drain on economic growth of source developing countries. More than 90 percent of skilled emigrants of the world live in 30 of OECD countries, while more than 90 percent out of this live in the U.S., England, Canada, German, Australia and France. Accordingly, this paper explores the effect of brain drain on economic growth of 79 developing countries where skilled people have immigrated to the target countries during 1991 to 2004. To this purpose, the paper has examined the effect by specifying a panel growth regression model. The empirical results have shown that the effect of brain drain on human capital stock of the source countries has been negative and significant, while its direct effect on the economic growth of such countries has not been statistically significant. It implies that brain drain reduces the economic growth of the selected developing countries by reducing their human capital stock.