تاثير اوضاع اقتصادي ـ اجتماعي خراسان بر نحوه حكومت امويان در اين سرزمين

تاثير اوضاع اقتصادي ـ اجتماعي خراسان بر نحوه حكومت امويان در اين سرزمين

خراسان در اواخر عصر ساسانيان، به دليل اختلاف‏هاي داخلي ساسانيان، به طور مستقل از سوي دهقانان و مرزبانان اداره مي شد. اين گروه با توجه به جاي‏گاهي كه در خراسان به دست آوردند، پس از سقوط ساسانيان، براي حفظ موقعيت سياسي و اجتماعي خود به هم‏كاري با اعراب مسلمان پرداختند و اعراب مسلمان نيز، به دليل اين كه علاقه اي به امور اداري و كشورداري نداشتند، آن‏ها را در مشاغل خود ابقا كردند. دهقانان با اخذ ماليات و خراج از مردم، علاوه بر حفظ مقام و موقعيت خود، حتي در ازاي پرداخت جزيه، توانستند دين آبا و اجدادي خود را نگه دارند. خلفاي اموي در قرن اول هجري سعي در حفظ نظام اجتماعي ـ اقتصادي خراسان داشتند، زيرا اداره اين ايالت وسيع، بدون هم‏كاري حكام محلي، دشوار بود. گرايش مردم خراسان به دين اسلام منجر به كاهش درآمد مالياتي حكام اموي در اين سرزمين شد؛ بنابراين، فشارهاي سياسي و نظامي واليان اموي براي اخذ ماليات ها زمينه شورش مردم خراسان را در برابر آن‏ها فراهم ساخت. در نتيجه، از اواخر قرن اول هجري شورش هايي از سوي ايرانيان (خراسانيان) و ساير گروه هاي اجتماعي شكل گرفت و از نتايج اين شورش‏ها تضعيف حكومت امويان در خراسان بود.

Khorasan in the late of Sasanidʹs period, because of Sasanidʹs civil differences, was governed independly by "Dihghans" (small-holders) and "Marzbans" (border gurds). This group, considering the situation they gained in Khorasan after Sasanidʹs fall, to protect their political-social situation, began to cooperate with Arabs; and Arabs also, because were not interested in administrative-civil affairs, retained them in their occuopations. Dihghans by taking taxes paid from people, in addition to protecting their rank and situation, even in exchange for "jaziah" (poll tax) could hold their forebears religion. The Umayyad caliphs in the first century A.H tried in protecting social-economic system of Khorasan, because, control of this vast province was difficult without local rulers cooperation. The tendency of Khorasan people to Islam religion led to decreasing of Umayyadʹs tax revenues, so, political-military pressures of Umayyadʹs rulers for taking taxes, prepared the ground of revolt for the people of Khorasan against them. Consecuently, revolts were formed by Iranians (Khorasanians) and other social groups, and weakening of Ummayadsʹ government in Khorasan was form the results of these revolts.