ارزيابي و مقايسه ترجمه ‌هاي فارسي رمان انگليسي شاهزاده و گدا، اثر مارك تواين براساس الگوي گارسس 1994

ارزيابي و مقايسه ترجمه ‌هاي فارسي رمان انگليسي شاهزاده و گدا، اثر مارك تواين براساس الگوي گارسس 1994

هدف اصلي از اين تحقيق، ارزيابي و مقايسه كيفيت چهار ترجمه از ترجمه‏هاي فارسي رمان انگليسي شاهزاده و گد،ا اثر نويسنده معروف آمريكايي، مارك تواين است. در‏ميان الگو‏هاي متعدد براي ارزيابي كيفيت ترجمه، الگوي گارسس را به‏منزله چهارچوب پژوهش برگزيده‏ايم. اين الگو چهارسطح متفاوت معنايي- لغوي، نحوي- صرفي، گفتماني- كاركردي و سبكي- منظورشناختي را در‏بر مي‏گيرد. هر‏كدام از اين سطوح، داراي زيرگروه‏ها و اجزاي خاصي هستند كه متون ترجمه‏شده بر‏اساس آنها ارزيابي مي‏شوند. در اين مقاله، چهار ترجمه فارسي را از سه مترجم مختلف، براي ارزيابي كيفي انتخاب و بررسي كرده‏ايم و بعد از تعيين ميزان فراواني هر‏يك از زيرگروه‏هاي ويژه بر‏طبق الگوي گارسس، نتايج را به‏صورت جدول‏هاي توزيع فراواني و نمودار نشان داده‏ايم. با محاسبه مقادير فراواني در سطوح چهارگانه و در هر‏يك از زيرگروه‏ها؛ تعيين مقادير حوزه‏هاي مشترك در همه ترجمه‏ها (افزايش، حفظ و تصرف)؛ محاسبه مقدار صنايع بلاغي به‏كار رفته در متون ادبي ترجمه‏شده بر‏پايه سه ويژگي حفظ، حذف و تغيير؛ و در‏نهايت، تعيين كيفيت ترجمه‏ها بر‏اساس دو معيار كفايت و مقبوليت و با توجّه به ميزان ويژگي‏هاي مثبت و منفي بيانگر كيفيت، ترجمه‏ها بدين شرح دسته‏بندي مي‏شوند: الف) بر‏اساس مقادير و اطلاعات حاصل از ويژگي‏هاي مثبت، شامل ترجمه‏هاي محمد قاضي (1334)، ولي‏الله ابراهيمي (سروش) (1348)، محمد قاضي (1366) و داريوش شاهين و سوسن اردكاني (1386)؛ ب) بر‏پايه مقادير و داده‏هاي به‏دست آمده از ويژگي‏هاي منفي، شامل ترجمه‏هاي داريوش شاهين و سوسن اردكاني (1386)، محمد قاضي (1366)، محمد قاضي (1334) و ولي‏الله ابراهيمي (سروش) (1348).

Abstract The main purpose of this research is the evaluation and comparison of the quality of four Persian translations of the English novel The prince and the pauper, by Mark Twain, the famous American writer. Amongst various models for quality assessment of translation, Garces’ model (1994) has been chosen as the framework of this research. The model contains four different levels. These levels are semantic-lexical, syntactic-morphological, discursive-functional and stylistic-pragmatic. Each one of these levels has also sub-groups and special parts based on which translated texts have been measured and assessed. in the present study, four translation of three translators are assessed and the results whichare presented in the form of diagrams show the frequency of each sub-part. By calculating the abundant quantities offour aforementioned levels and subgroups, determining the quantities of common areas in all translations (i.e., Addition, Conservation and Suppression), calculating the quantity of employed rhetorical figures in translated literary texts on the basis of three factors (i.e., Conservation, Suppression and Variation), and finally the quality of translations on the basis of two parameters of acceptability and adequacy with regard to positive and negative markers, the research came to the conclusion that the translations are classified as follows: A. Positive markers: 1.Translation of Mohammad Ghazi (1955) 2.Translation of Valiollah Ebrahimi (1969) 3.Translation of Mohammad Ghazi (1987) 4.Translation of Daryush Shahin and Sousan Ardakani (2007). B. Negative markers: 1.Translation of Daryush Shahin and Sousan Ardakani(2007) 2.Translation of Mohammad Ghazi (1987) 3.Translation of Mohammad Ghazi (1955) 4.Translation of Valiollah Ebrahimi (1969). Keywords: Accessibility, Translation, Evaluation, Garces’ model, Semantic-Lexical, Syntactic-Morphological, Discursive-Functional, Stylistic - Pragmatic