ارزيابي واكنش ارقام گندم ديم و آبي به تنش خشكي در مرحله گياهچه اي

ارزيابي واكنش ارقام گندم ديم و آبي به تنش خشكي در مرحله گياهچه اي

اين تحقيق به منظور بررسي اثرات تنش خشكي القايي توسط پلي اتيلن گلايكول بر مولفه هاي جوانه زني و رشد گياهچه هاي هشت ژنوتيپ گندم نان (سرداري101، هما، رصد، آذر2، زرين، گاسگوژن، مارتن و سايسون) به صورت آزمايش فاكتوريل بر پايه طرح كاملا تصادفي با سه تكرار انجام شد. تيمار خشكي شامل شاهد(0)، 2-،6- و 10- بار بود. نتايج نشان داد كه ارقام مورد بررسي در تمامي صفات بجز نسبت طول ريشه چه به طول ساقه چه، وزن تر ريشه چه و نسبت وزن تر ريشه چه به وزن تر ساقه چه و سطوح تنش خشكي بجز وزن تر ريشه چه اختلاف معني داري را از نظر صفات مورد مطالعه دارا بودند. اثر متقابل ژنوتيپ × سطوح تنش خشكي بجز صفات طول ساقه چه، وزن تر گياهچه و وزن تر ساقه چه غير معني دار بود. با تشديد تنش خشكي كليه صفات مورد مطالعه، بجز نسبت طول ريشه چه به طول ساقه چه، نسبت وزن تر ريشه چه به وزن تر ساقه چه و وزن خشك ساقه چه، كاهش يافتند. بر اساس تجزيه خوشه اي 8 ژنوتيپ مورد بررسي در سه گروه قرار گرفتند و تجزيه تابع تشخيص اين گروه بندي را تاييد كرد. همچنين نتايج حاصل از مقايسات گروهي بين ارقام ديم و آبي حاكي از اين بود كه در بسياري از صفات مورد بررسي ارقام ديم و آبي در دو گروه مجزا قرار گرفتند. در بين ارقام گندم ديم، رقم هما نسبت به سايرين در بسياري از صفات مورد بررسي، وضعيت مناسب و مطلوبي را در برابر تنش خشكي از خود نشان داده و جهت كاشت در مناطقي با كمبود بارندگي توصيه مي شود.

In order to evaluate drought stress effects induced by polyethylene glycol on seedling characteristics and growth of 8 bread wheat genotypes (Sardari 101, Homa, Rasad, Azar 2, Zarrin, Gascogen, Marten and Sayson), a 4×8 factorial experiment was carried out using completely randomized design with three replications. Results showed significant differences between bread wheat genotypes in all studied characteristics, except in radicle length (RL) plumule length (PL) ratio, root fresh weight (RFW), and root fresh weight (RFW) to plumule fresh weight (PFW) ratio. Interaction effects of genotype × drought stress levels were significantly different in all seedling traits except radicle length (RL), seedling fresh weight (SFW) and plumule fresh weight (PFW). With decrease of water potential, germination percentage, RL, PL, coleoptile length (CL), SFW, and PFW were decreased. According to cluster analysis, the 8 genotypes were placed in 3 different groups. Orthogonal polynomial analysis showed that dryland and irrigated cultivars were in two different groups. Under drought stress condition, Homa had the highest RL and PL as well as higher proportion of SFW and plumule fresh weight compared to the other cultivars. Homa showed more tolerance to drought stress than the other studied cultivars.