نقدي بر «تحليل» و «قدرت تحليل» يك روشنفكر ديني در موضوع «توكل» و «توسل»

نقدي بر «تحليل» و «قدرت تحليل» يك روشنفكر ديني در موضوع «توكل» و «توسل»

«توكل» و «توسل»، از سلسله موضوعات مهم بحث برانگيز در حوزه مباحث اعتقادي است. تعريف صحيح اين اصطلاحات، چنان‌كه با «توحيد» از يك‌سو، و «اختيار» و «مسيوليت» انسان از سوي ديگرسازگار باشد و حريم هر دو را محفوظ بدارد، از جمله مباحث مشترك مطرح ذيل اين عناوين است. در مقاله حاضر، سلسله مباحثي را كه در اين موضوعات ـ به‌ويژه توكل ـ ابراز شده، بازگو و نقد خواهيم كرد. در ضمن مباحث يادشده، تعريف قابل مناقشه‌اي از «توكل» مطرح و ديدگاهي درباره «توسل» به چالش كشيده خواهدشد. نقد حاضر ضمناً رويكردي محك‌زننده به قوت مباحث و استحكام تحليل‌هاي مورد نقد دارد، چرا كه شخص ارايه‌كننده آن مباحث، به بازنگري‌هاي فراتري نيز در حوزه اصول عقايد پرداخته است، كه سنجشِ توان علمي وي را مي‌طلبد.

Tavassol and tavakkol are among the important, controversial topics in the field of doctrinal issues. In this article, these terms are defined in a way that is compatible with "monotheism" on the one hand, and "free choice" and "responsibility" on the other, and that their boundaries are safeguarded. The article further presents some deliberations on these issues, particularly on tavakkol. Meanwhile, a controversial definition of tavakkol is presented and a viewpoint on tavassol is challenged. The present criticism has an evaluative approach toward the strength of the respective deliberations and the potency of the analyses under criticism because the individual presenting these deliberations has gone farther in his revision of the doctrinal principles which requires assessment of his academic competence.