نقش خودكارآمدي و عوامل مربوط به مدل اعتقاد بهداشتي بر رفتار بهداشتي مسواك زدن و نخ دندان كشيدن در مراجعان به مطب‌هاي خصوصي تبريز

نقش خودكارآمدي و عوامل مربوط به مدل اعتقاد بهداشتي بر رفتار بهداشتي مسواك زدن و نخ دندان كشيدن در مراجعان به مطب‌هاي خصوصي تبريز

چكيده پيش زمينه و هدف: بهداشت دهان و دندان يكي از مهم‌ترين شاخه‌هاي بهداشت عمومي به شمار مي‌رود. توجه به اين مقوله يكي از برنامه‌هاي سازمان بهداشت جهاني در حوزه پيشگيري از بيماري‌هاي مزمن و ارتقاي سلامت مي‌باشد. مواد و روش‌ها: تعداد 100 بيمار(50 زن و 50 مرد) از مطب‌هاي خصوصي دندانپزشكي تبريز با روش نمونه گيري تصادفي ساده انتخاب شدند، و با روش توصيفي مقطعي مورد مطالعه قرار گرفتند. مقياس مربوط به عوامل مدل اعتقاد بهداشتي (حساسيت درك شده، شدت درك شده، منافع و موانع ادراكي ) و مقياس خود كارآمدي مسواك زدن و نخ دندان كشيدن براي جمع آوري اطلاعات استفاده شد. نرم افزار SPSS و AMOS براي تحليل اطلاعات به كار گرفته شد. يافته‌ها: از بين متغيرهاي مدل اعتقاد بهداشتي و خودكارآمدي تنها موانع ادراكي استفاده از مسواك، عامل پيش بيني كننده رفتار بهداشتي مسواك زدن بود. همچنين يافته‌هاي ديگر پژوهش نشان داد كه خودكارآمدي براي استفاده از نخ دندان، حساسيت درك شده و موانع ادراكي استفاده از نخ دندان، سه عامل پيش بيني كننده رفتار بهداشتي استفاده از نخ دندان بود. بحث و نتيجه گيري: اين مطالعه نشان داد كه موانع ادراكي با رفتار مسواك كردن در ارتباط است. بنابرين براي آموزش مسواك زدن، بايد اين موانع ادراكي مورد توجه متخصصان بهداشت دهان و دندان قرار گيرد. از طرف ديگر خودكارآمدي مهم‌ترين متغير پيش بيني كننده نخ كشيدن دندان بيماران بوده است لذا، متخصصان بهداشت دهان و دندان بايد اعتماد به خود را در بيماران براي استفاده از نخ دندان مورد تقويت دهند.

Background & Aims: The self-efficacy and the Health Belief Model (HBM) were utilized to understand brushing and flossing self-care in Tabriz private dental clinics. Materials & Methods: One hundred participants (50 males, 50 females) were selected with accessible sampling method from Tabriz private dental clinics. In dental waiting rooms, dental patients completed a questionnaire assessing HBM variables and self-efficacy, as well as their performance of the oral hygiene behaviors of brushing and flossing. SPSS and AMOS were used for data analysis. Result: The results showed that the HBM with barriers emerging as the sole HBM factor influencing brushing. In addition, it was found that the significant predictors of flossing were barriers, susceptibility, and self-efficacy. Conclusion: According to research barriers predicted oral hygiene behavior (brushing), suggest that clinical interventions should target barrier reduction processes. Also self-efficacy has predicted a range of health behaviors (flossing); therefore, dental professionals should encourage patients’ self-confidence to floss at recommended levels.