مقايسه كارآيي عقود مبادله‌اي و مشاركتي به روش تحليل پوششي داده‌ها (مطالعه موردي بانك ملت استان كرمانشاه)

مقايسه كارآيي عقود مبادله‌اي و مشاركتي به روش تحليل پوششي داده‌ها (مطالعه موردي بانك ملت استان كرمانشاه)

منابع در بانكداري بدون ربا، در قالب عقود گوناگون تخصيص داده مي‌شود. بررسي و برآورد كارآيي اين عقود در بانكداري غير ربوي براساس روش‌هاي مدرن اهميت زيادي دارد؛ زيرا مي‌تواند در سياستگذاري‌هاي بخش بانكي بهره‌برداري شود. در اين مقاله، با استفاده از روش تحليل پوششي داده‌ها نرم‌افزار DEAP 2 و نيز با بهره‌گيري از اطلاعات مربوط به پنج متغيّر به عنوان نهاده و سه متغيّر به عنوان ستانده، ميزان كارآيي عقود مبادله‌اي و مشاركتي در بانك ملت برآورد و مقايسه شده است. براي برآورد مدل از داده‌هاي مربوط به 52 شعبه بانك ملت استان كرمانشاه به عنوان مطالعه موردي استفاده شد. نتايج نشانگر آن است كه 40 درصد شعب در حالت برآورد كارآيي تسهيلات مبادله‌اي و 35 درصد شعب در حالت برآورد كارآيي تسهيلات مشاركتي روي مرز كارآيي قرار دارند و كارآمد هستند. علاوه بر آن، مدل برآوردشده بيانگر آن است كه ميانگين كارآيي فني شعبه‌ها در شرايط بازدهي متغير نسبت به مقياس براي تسهيلات مبادله‌اي معادل 85/0 و براي تسهيلات مشاركتي معادل 74/0 است. بنابراين، كارآيي تسهيلات مبادله‌اي از كارآيي تسهيلات مشاركتي بيشتر است. همچنين نتايج صرفه‌هاي ناشي از مقياس را نشان مي‌دهد؛ زيرا بيشتر شعب براي تسهيلات مبادله‌اي و مشاركتي، بازدهي فزاينده نسبت به مقياس دارند.

Bankʹs resources are allocated according to different Islamic agreements in free of interest banking system. Estimating of the efficiency of this Islamic agreements in free of interest banking system can be used in policy making for banking sector. Therefore study of different Islamic agreements efficiency in free of interest banking system through modern scientific approaches is of outmost importance. Then in the pesent study the efficiency of transactional agreements and cooperative agreements are compared utilizing the DEA approach. In this direction, by using DEAP 2 software and processed data related to five variables as input and three variables as output, the level of efficiency in transactional agreements and cooperative agreements has been estimated. The data related to 52 branches of Mellat bank in Kermanshah province as case study were used for estimation. The finding of this research states that in the case of estimating of transactional facilities efficiency, 40 percent of branches stay on the efficiency border and in the case of estimation of cooperative facilities efficiency, 35 percent of branches stay on the efficiency border so they are efficient. Moreover, estimated model shows that under the condition of variable return to scale, the average technical efficiency for transactional facilities in branches is equal to 0.85, and for cooperative facilities in branches is equal to 0.74. So, the efficiency of transactional facilities is more than the efficiency of cooperative facilities. Also the results indicate economies of scale because most of the branches own increasing return to scale for both transactional facilities and cooperative facilities.