ارزيابي عملكرد بذر و اجزاي آن در اكوتيپ‌هاي يونجه مناطق سردسيري ايران

ارزيابي عملكرد بذر و اجزاي آن در اكوتيپ‌هاي يونجه مناطق سردسيري ايران

پتانسيل توليد بذر و اجزاي آن در 25 اكوتيپ يونجه مناطق سردسيري ايران مورد بررسي قرار گرفت. براي اين منظور آزمايشي در قالب طرح بلوك‎هاي كامل تصادفي در سه تكرار و طي چهارسال در ايستگاه تحقيقاتي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان آذربايجان‌شرقي انجام شد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه بين اكوتيپ‌هاي مورد بررسي از نظر صفات وزن هزار دانه‌، عملكرد دانه‌، طول گل آذين‌، تعداد غلاف، تعداد گل در گل آذين‌، درصد گل‌هاي غير بنفش، عملكرد غلاف و ارتفاع گياه اختلاف معني‌داري وجود داشت كه مي‌توان از اين تنوع در انتخاب اكوتيپ‌هاي مناسب و يا توليد رقم سنتتيك بهره‌برداري نمود. اكوتيپ‌هاي اردوباد و سهند‌آوا با 810 و 259 كيلوگرم در هكتار به ترتيب بيشترين و كمترين عملكرد دانه را داشتند. تجزيه‌ خوشه‌اي صفات اندازه‌گيري شده، اكوتيپ‌هاي مورد بررسي را در سه خوشه گروه‌بندي نمود. در مجموع نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه اكوتيپ اردوباد مي‌تواند به عنوان بهترين اكوتيپ آزمايش معرفي و مورد استفاده قرار گيرد. هم‎چنين با توجه به برتري ميانگين اكثريت صفات مرتبط با عملكرد بذر در گروه دوم حاصل از تجزيه خوشه‌اي، اكوتيپ‌هاي متعلق به اين گروه مي‌توانند به عنوان برترين‌هاي آزمايش انتخاب و به عنوان والدين واريته سنتتيك استفاده شوند.

For evaluation of seed yield and its components in Iranian cold region adapted alfalfa ecotypes and determination of suitable ecotype/ecotypes, an experiment was conducted with 25ecotypes using randomized complete block design with three replications at Agricultural and Natural Resources Research Center of Azarbayejan-e- Sharqi for four years. Significant differences were found among ecotypes for characters such as 1000 kernel weight, seed yield, length of inflorescence, number of pods and flowers per inflorescence and seeds number per pod, province of Iran plant height, non violet flowers percentage, and pod yield. This variation can be used to select superior genotypes within the valuable ecotypes to improve synthetic varieties. Based on the measured traits, cluster analysis grouped ecotypes in three clusters. Ordu-Bad ecotype produced 810 Kg/ha seeds and had the highest seed yield, and the lowest value belonged to Sahand- Ava ecotype with 259 Kg/ha. Based on the results of this research, Ordu- Bad ecotype can be introduced as a ecotype that would be useful for improving