طبقه‌بندي فازي عرصه‌هاي جنگلي براي طراحي مسير جاده‌ (مطالعه موردي: جنگلهاي ليره‌سر تنكابن)

طبقه‌بندي عرصه‌هاي جنگلي براي تعيين مكان‌هاي مناسب به‌منظور‌ عبور جاده‌ از اهميت زيادي در حفاظت و مديريت جنگلها برخوردار است، اما طبقه‌بندي‌ اين عرصه‌ها به‌دليل تنوع طبقات اغلب با مشكل عدم قطعيت مواجه است. نظريه مجموعه‌‌هاي فازي روشي براي حل اين گونه مشكلات ارايه مي‌دهد. هدف از تحقيق حاضر، طبقه‌بندي عرصه جنگل به‌منظور‌ طراحي مسير جاده‌هاي جنگلي براساس لايه‌هاي اطلاعاتي شيب، جهت، خاك‌شناسي، زمين‌شناسي، موجودي سرپاي جنگل و تيپ جنگل در بخشي از جنگلهاي ليره‌سر استان مازندران با استفاده از نظريه مجموعه‌هاي فازي است. بنابراين ابتدا توابع عضويت جزيي فازي براي كليه لايه‌ها تعريف شد و سپس با بكارگيري عملگرهاي ميانگين هندسي و حداقل، لايه‌هاي يادشده در دو مرحله با هم ادغام شدند. ارزيابي نقشه نهايي آنتروپي 68 درصد را نشان داد كه به معني عدم قطعيت نسبتاً زياد در تصميم‌گيري براي تفكيك طبقات مطلوب و نامطلوب است. بنابراين براي طبقه‌بندي عرصه، روش فازي كه در آن نيازي به‌تفكيك صريح مرز‌هاي طبقات مطلوب و نامطلوب نيست و تغييرات به‌صورت جزيي صورت مي‌گيرد، بكار گرفته شد. روش فازي اين مزيت را دارد كه طراحان جاده‌هاي جنگلي را قادر مي‌سازد تا دامنه‌اي از طبقات را براي عبور جاده مطلوب در نظر بگيرند و نيازي نباشد كه با عدم قطعيت زياد طبقات مطلوب و نامطلوب را از هم تفكيك نمايند.

Classification of forest area for determining optimum places for constructing forest roads has a great importance in protecting and managing of forest. However, high variability in classes introduces uncertainty in classification process. Fuzzy set theory provides some solutions for such problems. The aim of this research is to classify forest area for road construction based on various layers including: slope, aspect, soil, land stability, forest type and volume in Lirehsar forest, Mazandaran Province, by means of fuzzy sets theory. First, partial membership was defined and all layers converted to fuzzy layers. Then, layers were combined by geometrical mean and minimum operators. Assessment of final map showed 68 percent entropy that means an uncertainty in decision making for classification. Therefore, to classify the areas, the fuzzy method was used, since in this method, borders are not explicitly separated and changes occur very minor. The fuzzy method has the advantage that enables forest road network designers to consider the favorable range of classes and there is no need to separate the favorable and unfavorable classes from each other with high uncertainty.