مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - نقش ادعاهاي اختراع در تعيين عرصه فني حمايت شده توسط حق اختراع؛ «كنكاشي در زيست فناوري»

چكيده فارسي :

ادعاهاي اختراع كه تعيين كننده مرز حقوقي مالكيت فكري در خصوص يك اختراع مي‌باشند از اهميت بسزايي در نظام حقوقي ثبت اختراع برخوردار هستند. نوع و ساختار يك ادعا خود مبناي با ارزشي جهت تعيين دامنه حمايت از «اختراع» و تقويت حمايت حقوقي اعطا شده به «مخترع» تلقي مي گردد. از آنجا كه نحوه طرح و يا تفسير اين ادعاها و نيز قابليت كاربرد آن ها متناسب با هر عرصه از فناوري هاي نوين مي‌تواند موجد آثار حقوقي متفاوتي باشد، هدف از نگارش مقاله حاضر نيز شناسايي ماهيت و بررسي اهم موضوعات، ابعاد و آثار مربوط به ادعاهاي اختراع با تاكيد بر زيست فناوري و با تكيه بر مطالعات تطبيقي و تحليلي مي‌باشد. از اين‌رو مقدمتاً به منظور تعيين مبنا و معياري مشخص جهت ارزيابي دامنه حقوقي مفروضه براي اختراع در ادعا، بخش اول مقاله به بررسي ديدگاه‌ها و رويكردهاي مختلف در نحوه تفسير ادعاهاي اختراع اختصاص يافته و در بخش دوم، مصاديقي مهم از اين قبيل ادعاها نيز مورد نقد و تجزيه و تحليل قرار مي‌گيرند. در خاتمه چنين نتيجه‌گيري مي‌گردد كه اعمال و بهره‌گيري دقيق، صحيح و موثر از نظام حق اختراع در كشور بيش از هرچيز مستلزم توسعه اصول نظري، دكترين‌ها و رويه‌هاي قضايي در جهت تحليل قابليت‌ها و ابعاد گوناگون قابل استنتاج از موضوعات قانوني مطروحه من جمله ادعاهاي اختراع مي‌باشد. در اين صورت است كه مي توان با احراز شناختي كامل نسبت به ماهيت «ادعاهاي اختراع» از يك سو و ماهيت خود «اختراع» از سوي ديگر، نسبت به انطباق، بررسي قابليت و چگونگي كاربرد صحيح اين ادعاها در مصاديق و عرصه‌هايي نوين از فناوري همچون زيست فناوري، نانو فناوري و ... نيز اقدام نمود.