نقد و بررسي قانون ايمني زيستي با تاكيد بر رهيافت هاي حقوق كيفري

Analysis and Criticism of Iranian Biosafety Act (2009) with a Focus on Approaches of Criminal Law

اين نوشتار مي‌كوشد تا رهيافتي نو از قانون ايمني زيستي را در پرتو اصول و ضوابط حاكم بر تفسير حقوقي و استلزامات حقوق كيفري ارايه دهد. اين رهيافت، بازتاب ديدگاهي دوگانه نسبت به قانون ايمني زيستي است؛ از يك سو كوشش مي‌شود تا از رهگذر لحاظ نمودن سازوكارهاي مربوط به فناور ي مقرر در اين قانون، چگونگي تفسير حقوقي از مفاد قانون ايمني زيستي تحليل شود، و از ديگر سو جرايم مرتبط با فناوري زيستي مورد بازانديشي قرار مي‌گيرد. به نظر مي‌رسد كه سياست تقنيني بدين سمت و سو گرايش يافته كه به هر بهايي ـ ولو با عدم تتبع و تامل لازم در موازين و ملاحظات حقوقي ـ قانوني را تحت عنوان قانون ايمني زيستي به تصويب برساند تا در بادي امر، آنچه به ذهن تابعان حقوق متبادر مي‌گردد همگرايي قانون داخلي با اسناد بين‌المللي مرتبط با حوزه ايمني زيستي باشد. ليكن اين مطلب شايان توجه است كه چه بسا ناديده انگاشتن آثاري كه از حيث استلزامات حقوقي بر قانون ايمني زيستي مترتب مي‌گردد، اساساً با روح حاكم بر اين قانون منافات داشته و موجب به محاق گراييدن و متروك گرديدن اين قانون در عرصه عمل شود. بدين سان سيطره آموزه‌هاي فني بر ساحت موازين لازم‌الرعايه حقوقي اين تالي فاسد را به دنبال داشته كه تفسير حقوقدانان با تفسيري كه متخصصين عرصه ايمني زيستي از مفاد اين قانون دارند، غايتي كه مدنظر قانونگذار بوده را در هاله‌اي از ابهام قرار داده است.

This writing tries to present a new approach of Iranian Boisafety Act (2009) in the light of rules and principles governing on legal interpretation and mechanisms of criminal law. This approach echoes a bilateral view on Iranian Biosafety Act 2009. In one hand it is tried to analyze how contents of this Act should be analyzed through considering mechanisms related to technologies stipulated in the Act and in the other hand, crimes related to biotechnology will be reviewed. It seems that criminal policy intends to approve an Act entitled Biosafey Act at any price without necessary consideration of legal rules and concerns so that Iranian nationals think that the interior Act is in line with international documents in the field of biosafety at the first hand. Nevertheless, it is worth considering that ignoring effects on Iranian Biosafety Act (2009) arisen from legal demands are in contrast with the soul of this Act and causes the Act to be waned in practice. Accordingly, the dominance of technical teachings on obligatory legal principles has one consequence: Lawyersʹ interpretations with those of experts in biosafety have made the aim considered by Iranian legislator obscure.